Svar
Her finnur tú svar uppá brævið tú hevur sent okkum á brævkassan.
(øll brøv eru undir dulnevni og tí liggur brævið saman við svarinum frá einum ráðgeva, her á síðuni)
Spurningur:
Eg eri júst afturkomin úr einum grannalandi, har eg m.a. var á gátt hjá skyldfólkum hjá beiggja mínum, sum eg ikki havi havt samband við í eini 10 ár.
Eg øtist, at maðurin velur at fortelja mær, at hann hevur sitið innisperrarur fyri fyri sexuelt misbrúk av einum abbasoni. Konan (omman) varð eisini skuldsett men ikki dømt í fongsul.
Hesi fólkini eru millum tey hjartaligastu og kærleiksfullastu fólkini, eg kenni - bæði hvussu tey eru móti hvørjum øðrum og ikki minni, hvussu góð tey hava verið fyri okkara børn, ið enn javnan tosa um tey og teirra upplivislir saman við teimum sum børn.
Støðan stendst av, at hesin abbasonurin hevur sagt mammu síni, at hann møguliga er blivin misbrúktur av ommu og abba sínum. Foreldrini fóru til barnaverndina, og málið endaði í rættinum.
Omman og abbin hava mist síni børn, ommu- og abbabørn og nógvar vinir.
Eg valdi at átaka mær leiklutin, sum ein ið lurtar og ikki dømir. Eg føldi ongantíð, at maðurin royndi at fáa meg á sína síðu, ella at hann spilti hina síðuna út. Hann tóktist einki at hava at fjala, tók ikki synd í sær sjálvum og skammaðist ikki. Mest av øllum tókstist hann mær ein brotin gamal maður, ið hevði mist álitið á systemið og mannaættina. Hann sigur, at hann kann ikki prógva seg ósekan men sigur seg ongan sexuellan áhuga at hava havt í barninum.
Nú eg eri afturkomin til Føroya, veit eg, at míni nú vaksnu børn fara at spyrja eftir teimum. Eg veit ikki, hvat tað fer at gera vit tey at fáa hetta at vita. Frammanundan er ein annar av teimum fáu vaksnu menniskjunum í teirra uppvøkstri, ið stendur teimum nær, ákærdur fyri misbrúk. Tey vita, at hesin seinni hevur gjørt alt fyri at fáa innlit og professionell uppí, men tað vil hin parturin ikki. Eg veit ikki, hvussu nógv svik frá vaksnum fólki, míni børn fara at tola afturat tí, vit øll longu bera uppá. Eisini siti eg eftir við spurninginum, um ákærd fólk hava nakran hátt at verja seg, um tey ikki kunnu prógva seg ósek. Hvat nú, um maðurin er ósekur og dømdur av órøttum, og kanska hin ákærdi eisini, sum sjálvur tók á seg at vilja inn í málið og loysa tað við professionellari hjálp? Sjálvandi skulu vit bróta tøgnina og siga frá, men eg kann ikki lata vera við at hugsa, um tað vald vit eisini fáa við nettup at siga frá, um so er, at vit misbrúka tað móti øðrum. Ivin í mær og kanska í børnunum eisini, tá ið tey hava fingið hetta at vita, er ógviliga niðurbrótandi. Vit standa á síðulinjuni og kunnu ikki taka dagar ímillum, hvør sigur hvat. Mín illgruni er, at sannleikin ofta er meir fløktur enn so. Hvussu eiga vit tá at fyrihalda okkum til mál sum hesi, sum í roynd og veru onga veruliga loysn tykjast at fáa?
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Tú skrivar, at maðurin (abbin) hevur fortalt tær, at hann hevu sitið innsperraður fyri sexuelt misbrúk av einum abbasoni. Eisini skrivar, tú at omman er skuldsett, men ikki dømd i fongsul
Tú hevur valt leiklutin, sum tann lurtandi og ikki dømandi persónurin Abbin sigur, at hann kann ikki prógva seg ósekan, men sigur seg ongan sexuellan áhuga at hava havt í barninum
Eisini sigur tú, at ein annar persónur,ið stendur tykkum nær, er ákærdur fyri misbrúk
Sum vit skilja í brævinum, so hava tit sum familja upplivað svik frá vaksnum fólki og ivast í, hvussu nógv børnini fara at tola afturat øllum tí, tit longu bera uppá
Tín illgruni er, at sannleikin ofta er meira fløktur enn so, og tú spyrst um, hvussu tit eiga at fyrihalda tykkum til mál, sum hesi, sum í roynd og veru onga veruliga loysn tykjast at fáa.
Tú/tit eru hjartaliga vælkomin at venda tykkum til okkara, har vit kunnu bjóða tykkum til ráðgevandi samtalu
Til ber at ringja til okkara á tlf. nr. 448181 ella senda okkum ein teldupost á info@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 08-09-2024
Spurningur:
Hi, i am from the Philippines who lives here for 7 years now. Someone has mentioned this website to me yesterday.
I have been abused way back when i was 9 by my father. During my early adulthood until i was 32 i have been physically, mentally and pyschologically abused by my ex. After escaping my situation in the Philippines and came here in the faroes. I thought that i am finally free from all those memories. But i don´t know why it haunts me 🙁 I thought i was strong but now i realized i was just pretending to be in order to survived… is there a group where i can talk to and just relate to? Is this for free?
Svar:
Hi
Please send an e-mail to: info@kris.fo.
Then we can make an appointment with you.
Kind regards
KRIS
Spurningur settur 07-02-2024
Spurningur:
Vv at vera maki.
Hvussu kunnu tit hjálpa einum maka? Hvat kunnu tit bjóða?
Eg tími ikki væl at sita í bólki. Tíverri.
Eru tit fakfólk?
(Einki er illa meint. Eri so glað fyri ein ein bólkur sum Kris finnist 🙂 )
Svar:
Takk fyri spurningin
KRIS kann hjálpa einum maka, og øðrum, við einasamrøðum.
Hvussu nógvar samrøður, verður avtala eftir einstaka tørvinum.
Øll starvsfólkini hjá KRIS eru fakfólk, úr ymiskum fakbólkum, s.s sálarfrøðingur, psykoterapeutur, sosialráðgevi og námsfrøðingur.
Samrøður/terapiir, verða allar gjørdar av sálarfrøðingi ella psykoterapeuti, við røttu førleikum og vitan, til at hjálpa menniskjum í svárum trupuleikum.
Hjá KRIS er hjálpin ókeypis og ikki er neyðugt við ávísing frá t.d lækna og alt er í trúnaði.
Virnarlia
KRIS
Spurningur settur 28-09-2023
Spurningur:
Hey.
Maður mín kom út við at hann er missbrúktur fyri nøkrum árum síðani. Hann hevur fingið nógva hjálp og er í einum góðum stað. Men eg siti eftir við nógvum keðiligum kenslum og føli at eg tørvi hjálp… kann eg loyva mær tað, tá tað slett ikki handlar um meg?
Um ja, hvat fyri hjálp er so at finna?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tað er sera gott, at maður tín hevur fingið hjálp og er á einum góðum stað.
Tú spyrt, um tú kanst loyva tær at sita við nógvum keðiligum kenslum, og følir at tú tørvar hjálp, tá tað slett ikki handlar um teg.
Avvarðandi hjá persóni, ið hevur verið fyri kynsligum ágangi kunnu stríðast við kenslum sum, skuld, sorg og ótryggleika og nøkur hava trupuleikar við tí sosiala lívinum og at slappa av.
Sum avvarðandi, kona, kann tað vera gagnligt at tosa við onkran, fyri at skipa tankar og kenslur um støðuna.
KRIS veitir ráð og vegleiðing, eisini til avvarðandi og tú ert hjartaliga vælkomin til at ringja á tlf 448181 ella senda ein teldupost á info@kris.fo
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 27-09-2023
Spurningur:
Hey tit,
Dóttur okkara sum í dag er 20 ár, hevur síðan hon var 14 ár verið illa fyri sálarliga. Hon hevur fingist staðfest angist, tunglyndi, add og verið knýtt psykiatriska deplinum. Herfyri fortaldi hon mær, at hon hevur verið úti fyri nøkrum keðiligum tá hon var yngri. Eg spurdi um nakar hevði gjørt henni nakað og hon svaraði, ja. Hon vil ikki siga meir ella snakka um tað, og hon er sera innisluttað.
Hvat skal eg sum mamma nú gera?
Svar:
Hey og takk fyri fyrispurningin
Tá børn hava verið fyri ágangi, er tað ikki óvanligt, at tey líða undir seinárinum av áganginum.
Angist og tunglyndi er ein sera kend avleiðing.
At dóttir tykkara hevur sagt, at okkurt er hent henni, í barnaárunum, vísir, at hon kennir seg trygga við tykkum, og tað hendir ofta, at tann órættaði ikki vil tosa um tað sum hendi.
Tað kann verða, at hon vendir aftur, fyri at tosa meira, ella hon møguliga vil tosa við onkran annan.
Umráðandi er, ikki at trýsta hana til at tosa, men lata hana sjálva stýra.
Tað, ið tú sum mamma kanst gera, er at fáa tær hjálp til, bæði at stuðla dóttrini og til at hjálpa tær í støðuni.
Vit kunnu hjálpa tær sum mamma og hjálpa dóttrini, um ella tá hon er klár at tosa um tað sum hendi.
Tú er altíð vælkomin til at ringja á tlf 448181 ella senda ein teildupost til info@kris.fo.
Alt tað besta
Spurningur settur 19-04-2023
Spurningur:
Eg havi lisið mær til, at kynslív er ein grundleggjandi tørvur hjá okkum menniskjum. Hvussu ber tað so til, at eg eitt trøllvaksið fólk ikki havi henda tørvin? Eg havi ongatíð saknað sex, bara nærveru og kærleika. Hevði eg ikki vitað um tað, hvussu týdningarmikið tað er fyri onnur, hevði eg ikki hugsað meir um tað, men hetta gevur mær kensluna av, at eg forsømi okkurt.
Nakað síðani kom fram, at fleiri misbrúk er framd í familjuni hjá mær, og talan er ikki bara um ein skemmara men fleiri. Eg eri eisini sjálv blivin nortin við sum barn, og eri vaknað av tí, eisini eri eg blivin kroyst upp í ein krók, meðan ein maður glíggjaði seg hart ímóti mær við stívum murti. Eg visti ikki, at tað var misbrúk. Sum ung upplivdi eg, at mannfólk høvdu størri áhuga í kroppinum hjá mær enn í mær sum persóni. Tá hendi eisini ymiskt, sum eg ikki sjálv vildi, men ikki dugdi at steðga. Tá ið tíðirnar broyttust, meir bleiv tosað og skrivað og Kris kom, plagdi eg at spyrja meg sjálva, hvat er misbrúk? Hvussu grovt skal tað vera, áðrenn tað eitur misbrúk. Eg saknaði definitiónina. Í dag veit eg. Eisini minnist eg ein dreym frá barnaárum, tá eg droymdi, at eg lá út móti fótalagnum á songini við beinunum nakað sundur, og at ein maður stóð har. Eg havi ongantíð hugsað nærri um tað fyrr enn nú, annað er komið fram í familjuni, tí eg helt tað vera beiggja mín, sum eg als ikki fái at passa. Eg havi bara hildið, at tað er fantasiur, sum eg droymdi, men undrist á, at eg enn minnist dreymin. Eg vil ikki grava trupulleikar fram, sum kunnu gera ilt verri fyri meg, tí eg eri ógviliga tyngd av trupulleikum frammanundan. Eg havi verið í fleiri forholdum, og eri nú farin at hugsa, at kanska ein grund, hví tey ikki hildu, er at eg ikki legði í sex. Eg havi í fleiri ár ætlað at skriva til tykkara um hetta, men annað átrokandi er altíð komið framum. Hvat halda tit um mína lívsroyndir á hesum økinum?
Svar:
Hey og takk fyri brævið.
Tær lívsroyndir, ið tú nevnir í skrivinum, kunnu saktans ávirka tín manglandi áhuga fyri sex.
Tú spyrt m.a um, hvussu ber tað til, at eg eitt trøllvaksið fólk ikki hevur henda tørvin til sex. At tú ongantíð hevur saknað sex, bara nærveru og kærleika.
Hvat er so seksualitetur?
WHO hevur eina allýsing av, hvat seksualitetur er.
” Seksualitetur er ein óloysandi partur av persónleikanum hjá øllum menniskjum. Seksualitetur er ein grundleggjandi tørvur og liður í at vera eitt menniskja og kann ikki skiljast frá øðrum liðum í lívinum.
Seksualitetur er ikki synonymt við samlegu. Tað handlar ikki um at fáa avgongu ella ikki og er ikki endaligi summur av okkara kynslívi. Tað kann vera ein partur av okkara seksualiteti, men nýtist ikki at vera tað. Seksualitetur er so nógv annað
Seksualitetur er tað, ið fær okkum til at søkja kærleika, hita og innileika.
Seksualitetur ber seg fram í mátanum vit merkja, røra okkum, nema við og blíva nomin við. Tað handlar í líka stóran mun um at vera sensuellur. Seksualitetur hevur ávirkan á okkara tankar, kenslur, handlingar og samhandlingar og harvið á okkara sálarligu og likamligu heilsu. Og tá heilsa er ein grundleggjandi mannarættur, má eisini seksuell heilsa verða ein grundlegggjandi mannarættur.
Tað eru ikki øll fólk, sum hava hug til sex. Sum tú sjálv so væl sigur tað, so hevur tú ongatíð saknað sex, bara nærveru og kærleika.
Um at vera aseksuellur
Kanningar vísa at umleið 1 prosent av fólkinum eru aseksuell. Mótsett fólki, sum velja at liva eitt lív í seksuellum fráhaldni, so er aseksualitetur ikki eitt val.
Onnur fólk eru undrandi og mistrúgvin. Tí kann tað passa? Hevur tann aseksuelli bara ikki møtt “tí rætta” enn? Ella er hugtakið í veruleikanum ein roynd at fjala yvir einum ringum uppvøkstri uttan nærleika?
Les meira her:
’Jeg er faktisk lidt glad for at være aseksuel’ | Information
Árin av markleysum kynsligum ágangi
Tú ert eisini blivin blivin nortin við sum barn, og vaknað av tí, somuleiðis blivin kroyst upp í ein krók, meðan ein maður gníggjaði seg hart ímótitær við stívum murti. Hetta kann føra við sær avleiðingar við intimiteti, seinni í lívinum.
Hetta kann hava ávirka tín hug til sex.
Kvinnur, ið hava upplivað, at teirra seksuellu mørk eru brotin, ella hava verið fyri ágangi ella traumatiskum hendingum, kunnu ofta missa hugin til sex. Les meira her: https://www.sundhed.dk/borger/patienthaandbogen/kvindesygdomme/sygdomme/seksuelle-tema/nedsat-seksuel-lyst-hos-kvinder/
Hvussu grovt skal tað vera, áðrenn tað eitur misbrúk?
Kynsligur ágangur er, tá ið ein vaksin setir eitt barn ella ungan í eina støðu, har talan er um kynsligt innihald, har barnið/persónurin, ikki er førur fyri at geva samtykkið ella at skilja tað, sum hendir. Tað kann verða við myndum, orðum, nerting ella samlega.
Tú ert altíð vælkomin at venda tær til okkara, antin við at ringja á tlf nr 448188 ella skriva ein teldupláss á info@kris.fo
Spurningur settur 28-03-2023
Spurningur:
Hey.. eg veit ik hvar eg skal venda mær, so eg komi bara her.
I sept kom tad fram, at abbi min hevur nemt meg, ta id eg havi verid 6-8 ara gomul. Hetta kom ut, ti hann kortsidani eis hevur gjært tad vid mitt systkinabarn. Eg minnist nærum einki av hendingini, men føli i mer, at tad er hent. Eg eri bara so extremt bangin fyri, at hetta er nakad mitt høvd hevur funnid uppa. Sakin er meldad, men eg veit ik hvussu glad eg eri fyri tad.. eg tori ik i rættin vid honum, um hetta nu ik passar. Ta id eg var eitt sindur yngri, ta vendi eg mær nogv til alkohol, ti ta eg var full, hugsadi eg um einki. Helt eg.. nu havi eg fingid at vitad fra minum vinkonum, at eg ofta havi gratid um hetta, ta id eg havi verid avirkad, men hetta minnist eg ik. Eg veit eg havi bruk fyri salarfrøding, men eg havi ik pengar til tad.. what to do?
Svar:
Takk fyri bræv títt.
Tað er heilt natúrligt, ikki at minnast slíkar hendingar, ein hevur verið úti fyri sum barn.
Vit vita frá nógvum ungum, at tey byrja at ivast í, um nakað veruliga er hent.
Hetta tí, at eitt barn ikki er ført fyri at skilja slikar hendingar.
Tú ert vælkomin til at ringja til okkara á tlf 448181 ella skriva ein teldupost á info@kris.fo.
Vit hava bæði ein sálarfrøðing og ein psykoterapeut, ið kunnu hjálpa tær.
Hetta er ókeypis og í trúnaði.
Alt tað besta
Spurningur settur 09-03-2023
Spurningur:
Eg bleyv sum barn kynsligt misnýtt av mínum systkinabarni. Tá eg bleyv eldri, broyttist mín hugsan um hann, tí eg var sára av so nógvum, og mítt syskinabarn var tann einasti, ið nakrantíð segði at hann elskaði meg. Eg tók síðan ein kjans við honum, men bleyv síðan misbrúkt uppá nógvar nýggjar mátar. Sálarliga, og við neyðtøku. Eg slapp vekk frá tí rættiliga skjótt, og fekk mær ein eg helt var betri, men nógv hann gjørdi og segði, gjørdi tað hart fyri meg at liva. Nú havi eg, í 4-5 ár, veri saman við einum ørðum, ið hevur veri sera tolin við mær, og eg føli tað hevur gjørt stóran mun fyri meg. Men eitt sum ávirkar eru filmar og seriur. Um nakrar senur sum innihalda sovorit, gangi eg heilt amok. Nú er tað blivi so, at sjeikurin byrjar at missa tolið, tí hann vil gjarna kunna hyggja eftir einum filmi, uttan at skula skippa osv. Eg eri eisini byrja at blíva ávirka av øllum sum hendi fyrr, men hann blívur við at biða meg fáa hjálp, heldur at at vera tolin, sum hann var fyrr.
Hvat skal eg gera? Eg havi hvørki tíð ella ráð til sálarliga heilsu. Hjálp.
Svar:
Hey og takk fyri brævið.
Øll, yvir 18 ár, ið stríðast við avleiðingum av kynsligum ágangi, eru vælkomin til at seta seg í samband við KRIS.
Hjá okkum eru nógv fólk, ið stríðast við hesum trupuleikum.
Vit kunnu bjóða tær samtalu/terapi. Hetta er alt ókeypis og í trúnaði.
Eisini ber til hjá makum og avvarandi at fáa hjálp.
Tú ert altíð vælkomin at venda tær til KRIS, antin við at ringja á tlf 448181 ella at senda okkum teldupost á info@kris.fo.
Spurningur settur 19-02-2023
Spurningur:
Hi! Are you working tomorrow? I want to come to your office. QGWJOJC0KAW7AIEWXF www.yahoo.com
Svar:
Hi
The office is closed today, but you are welcome to call tel. 448181
Best regards
KRIS
Spurningur settur 15-12-2022
Spurningur:
Where are you?
Svar:
We are here
KRIS
Á Kneysum 6
650 Toftir 
Tel. 44 81 81
Spurningur settur 25-10-2022
Spurningur:
Hey.
Í stuttum eri eg blivin kynsliga missbrúkt øll míni barnaár og havi ikki hildi meg verða ávirkaðan av hesum, men nú í seinastuni havi eg funnið spakuliga útav at eg eri totalt “numb”, merki ikki at eg verið glað, kedd osv.
Er tað nakað tit kundu hjálpt mær við?
Svar:
Takk fyri bræv títt
Umleið 60-80 prosent av teimum sum siga frá um kynsligan ágang í barnaárunum, fáa seinárin seinni í lívinum…. Hvørji seinárini eru, kann vera skiftandi yvir tíð. Er man t.d. serliga strongdur eitt tíðarskeið, kunnu seinárinini versna…
Kris kann heilt vist hjálpa tær við m.a at skilja tað støðu tú ert í og við at hjálpa tær víðari i lívinum.
Tú ert altið vælkomin at ringja á tlf 448181 ella senda okkum teldupost á info@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 12-10-2022
Spurningur:
Hvønn kann man venda sær til fyri at fáa kunning? Eg eri avvarandi til ein makað við sexuellum misbrúkið og ptsd
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tú ert altíð vælkomin at venda tær til KRIS. Vit veita hjálp og ráðgeving til til tann misnýtta og til avvarandi teirra.
Tú ert vælkomin at ringja á tlf 448181 ella skriva til okkara á kris@kris.fo
Alt er í trúnaði og ókeypis.
Spurningur settur 12-07-2022
Spurningur:
Skal eg siga við alla familjuna, at ein maður í familjuni hevur skrivað ósømiligt til mín, tá eg var 12? Ella skal eg bara siga tad vid nøkur fá og ikki konuna hjá manninum?
Svar:
Takk fyri spurningin
Tað er als ikki i lagi, at ein vaksin skrivar ónærislig boð til eitt 12 ára gamalt barn.
Tann vaksni eigur at vita, at tað kemur undir ágang og kann revsast, alt eftir hvørji paragraf tað kemur undir.
Um tú skalt siga tað við øll, ella nøkur fá, er ringt hja okkum at avgerða. Vit meta at her eru nógvir ósvararaðir spurningar, sum vit kundu tikið upp saman við tær, áðrenn vit kunnu geva endaligt svar.
Tú ert vælkomin at ringja á tlf 448181 ella skriva til okkara á kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 15-03-2022
Spurningur:
Hey
Hvar skal eg venda mær, um eg vil finna fram til, hví eg so at siga ongantíð havi havt hug til sex. Orgasmu kenni eg so als ikki til, hóast mín høga aldur til tað. Eg føli meg ongan tørv at hava og sakni tað heldur ikki. Tá eg hoyri onnur tosa ella lesi eitthvørt, fái eg tó ta fatan, at sex eru ein grundleggjandi tørvur. Hví so ikki í mær? Eitt er, at eg ikki bara havi verið í góðum forholdum, sum skjótt fær meg at slókna. . Eitt annað er, at eg nú veit, at tað sum eg havi upplivað sum barn og ung kemur undir kynsligan ágang. Tað havi eg bara ikki vitað, fyrr enn nú seinni árini. Nú kemur eisini undan kavi, at í familjuni hjá mær eru helst fleiri, sum hava gjørt seg inn á onnur. Er nakar máti at finna út av, um eg kann hava verið ein teirra? Eg havi altíð upplivað tað púra vanligt, at menn hava havt størri áhuga í mínum kroppi enn í mær, tá eg var ung. Eg dugdi ikki at seta mørk og hevði tá lært ikki at lurta eftir mær sjálvari longur. Eg kendi meg sum eitt sjálvtøkuborð. Hvat halda tit, skal eg venda mær til Kris ella ein sálarfrøðing/psykolog, um eg vit vita, um mær er hent nakað meir enn tað, eg sjálv minnist? Og kann forkláringin liggja í míni fortíð, at sex altíð hevur so trupult fyri meg?
Svar:
Hey og takk fyri titt bræv.
Vit vilja heilt víst viðmæla tær at venda tær til KRIS.
Vit kunnu hjálpa tær at seta orð á tínar tankar og kenslur og hjálpa tær víðari.
Hjá KRIS er bæði psykoterapeutur og sálarfrøðingur og alt er í trúnaði.
Tú kanst antin ringja á tlf nr 448181 ella send ein teldupost til kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 03-03-2022
Spurningur:
Hey, eg havi eina 15 ára gamla lítla systur, sum er blivin útsett fyri seksuellari misnýtslu í barnagarðinum (sum nú er undir víðari kanning). Samstundis er hon blivin neyðtikin, tá hon var 13 ára gomul. Hon hevur nýstani nú, broti tøgnina um hetta. Eg vil tí hoyra tykkum, hvat møguleikarnir eru at melda neyðtøkuna, tá tað nú eru liðin 2 ár. Eg veit at har eru aðrar lógir, tá tað snýr seg um børn og ikki vaksin. Er hetta nakað tit kenna til?
Sjálv vil hon ikki melda – men eg vil fegin vita, hvat møguleikarnir eru.
Svar:
Takk fyri tín fyrispurning.
Fyrst av øllum er gott at hoyra, at málið í barnagarðinum er undir víðari kanning. Somuleiðis er gott at hoyra, at systir tín hevur brotið tøgnina, tí tað er ongantíð ov seint at bróta tøgnina.
Viðv fyrningarfreist, er hetta er at lesa inni á https://politi.fo/melda/kynslig-bortsverk/neydtoeka-og-kynsligur-agangur
Tú kanst altíð melda eina neyðtøku, uttan mun til hvussu long tíð er fráliðin, síðan ágangurin var framdur. Men viðvíkjandi møguleikunum hjá politinum at fáa greiðu á brotsgerðini og tryggja, at brotsmaðurin kann verða revsaður, er tað best at melda ágangin so skjótt sum gjørligt.
Um tú vart 18 ár ella eldri, tá ágangurin varð framdur, fyrnar málið eftir tíggju árum. Tað merkir, at eftir hetta ber tað ikki til at leggja eitt revsimál móti brotsmanninum fyri rættin.
Um tú vart yngri enn 18 ár, tá ágangurin varð framdur, verður fyrningarfreistin at rokna frá tí degi, tú verður 21 ár.”
Sostatt er málið ikki fyrnað.Tú ert vælkomin at skriva á kris@kris.fo ella ringja til okkara á 448181, um tú hevur aðrar spurningar.
Alt tað besta
KRIS
Spurningur settur 02-12-2021
Spurningur:
Hey Kris.
Eg havi ein spurning, haldi eg.
Tá eg var smágenta var eg altíd og svav nidri hjá abba av tí at hann eisini bŷr í somu bygd. Tad var altid best at sova hjá abba tí so fingu vit morgunmat uppá songina tá vit vaknadu. Og tí har slapp man at eta ósúnt og spæla teldu sum mamma ikki lovadi mær ofta heima.
Tá eg svav har helt abbi ofta at eg skuldi sleppa at sova í hansara song, hon var dupult so eg lá altíd bara vid sinarav. Mær dámdi væl at sova hjá abba, tad føldist trygt. Míni yngru syskin svóvu eisini onkuntíd í songini hjá abba, tey eru nøkur ár yngri enn eg.
Eg veit at tad er hent 2-3 ferd, men eg minnist mega væl fyrstu ferd tad hendi. Eg haldi eg var eini 5-6 ár. Eg hevdi sovid visinarav abba, og eg vaknadi av at onkur stód uppiyvur meg og føldi uppá meg. Eg minnist eg opnadi ikki eyguni for upp og royndi bara at hyggja spakuliga hvat tad var sum hendi. Abbi royndi at taka dŷnuna av mær, og so flutti eg meg eitt sindur og hann bleiv kløkkur og skundadi sær vekk frá mær og legdi seg so á sina egnu sidu. Eg visti ikki hvat tad var sum hendi men eg minnist at tad foldiat skeivt. Og hvorjafer tad er hent so hevur hann verid vid at tikid dynuna av men ikki meir enn tad. Tá eg so bleiv eini 10 tímdi eg ikki ofta at sova har nidri, og um eg gjordi so svav eg î gestakamarinum. Abbi er ein mega val damdur madur og giti ikki nakar hevdi trud hann kundi funnid uppa sorit.
Eg havi ongantid hugsa nogv um tad. Eg eri 23 nú. Og eg byrji at føla hesar obehaguligu kenslurnar nú og byrji at yvast um hann eisini hevur gjørt hetta vid mini syskin. Eg fái kvalmu at hugsa um hetta. Hjálp mær, please .. eg kann ikki tosa vid hetta um nakran.
Svar:
Hey og takk fyri titt bræv.
Tann besti mátin at sleppa av við ringar kenslur, er at tosa við onkran, tú hevur álit á.
Vit kunnu hjálpa tær og vegleiða teg i, at seta orð á kenslurnar.
Tú ert vælkomin til ringja til okkara á tlf 448181 ella senda okkum ein teldupost á kris@kris.fo, so avtala vit eina tíð, har tú kanst koma inn til okkum til eina samtalu. Alt er i trúnaði.
Alt tað besta
Spurningur settur 18-11-2021
Spurningur:
Hi,
My name is Tyler and I recently worked on a website similar to kris.fo.
Quick question, Would you be interested in having me generate sales calls with your ideal prospects on a Pay-Per-Call basis?
Here is a quick video explaining how I generate hundreds of calls each month for my current clients www.challengersocial.ca.
Best,
Tyler
Svar:
Hi Tyler
Thank you for your interest and questions. KRIS is an aid organization (NGO) where all inquiries are free of charge, including telephone inquiries. If you are interested in knowing more, you are very welcome to write an email to kris@kris.fo or you can call +298448181
All the best
KRIS
Spurningur settur 03-09-2021
Spurningur:
QGWLXHGMUN9JJRKWXF www.google.com
I have a small question for you
Svar:
Hello. How can we help you? You are welcome to ask questions on this page or by sending an email to us at kris@kris.fo
Spurningur settur 05-08-2021
Spurningur:
Tá eg var uml 13 ár, slapp eg fyrstu ferð á summarfestival saman vid nøkrum vinkonum og skuldu sídan allar sova hja eini vinkonu sum budi a økinum og fara heim tidliga a kvøldi. Eg gjørdi so pikki sum var sagt og eg minnist egentliga ikki hví, hvat og hvussu, men eg endadi i einum húsum saman vid tveimum eldri dreingjum (vildi mett sídst í tjúgunum) og her spurdu teir meg um eg hevdi havt sex áður og eg minnist meg royna at spæla “kul og vaksin” og ikki vera rædd av slíkum snakki. Tann eini byrjadi at føla uppa meg medan hin hugdi at og bad meg føla uppa seg. Eg minnist meg faa ilt ta hann koyrdi ein fingur inní, tí tad hevdi eg ikki prøvad fyrr. Haldi eg bløddi ta eg hugdi i trussurnar dagin eftir. Minnid er rættiliga óklárt, men anlitini minnist eg klárt og eg veit væl hvørjir hesir eru tann dag í dag. Hetta eru uml 10 ár síðan. Eg spurdi um eg kundi lana vesid og minnist at eg føldi meg heldiga ta vesid var beint vid gongina og eg so fekk runnid ut ur husunum og heim til hesa vinkonuna. Eg minnist litid og veit ikki hvat hendi aftana hetta, eg haldi meg minnast at tad var blivid so seint at eingin folk voru uti og eg bara gekk gjøgnum alla klaksvíkina mestsum einsamøll og legdi meg at sova og eg haldi ikki at nakar spurdi um nakad ella havi eg logid um okkurt ta eg so kom fram, tí eingin hevur nevnt nakad um tad aftur av vinkonunum.
Eg haldi meg ofta hava skylduna sjalv, ti eg for frívillugt vid teimum inn í húsini og skilji ikki tann dag i dag hvi eg egentliga fór. Eg haldi meg minnast at hava mist minar vinkonur vekk og fekk at vita at nogv folk voru i hesum husinum og kanska tær eisini voru har, men husid var tomt ta vit komu inn. Ivist onkuntid i um hetta var veruleikin ella um eg bara billi mær tad inn nu, ti eg havi følt so stora skyld sjalv.
Uml 2-3 ár eftir hetta slapp eg til eitt dj show í havn fyri fyrstuferð vid einari eldri vinkonu og hevdi fart heim vid minum systkinabarni, so alt skuldi sum so verid OK trygt. Á veg heim sotu adrir menn i bilinum sum eg kendi, tann eini var vinmadur vid papa min og var min venjari hetta tíðarskeiðið. Tá vit so koma heim skrivar hann til min og bidir meg koma at faa mær eina sigarett i garaguni hja honum. Vit búdu tætt, so eg fór yvir og hugsadi ikki so nogv meir um tad, ti eg helt tad var spennandi at min venjari, sum var nogv eldri enn eg hevdi áhuga i at roykja vid mær. Komin yvir, vit pratadu osfr., og so byrjadu vit at mussast. Framvegis var eg ikki bangin og føldi meg speciella at hann timdi at mussast vid mær. Eg hevdi drukkid eitt sindur og var ávirkað. Hann byrjadi so at gera meir og vildi hava meg vid upp i kamarid, men eg segdi at tad helt eg ik vera so smart. Hann insisteradi og bleiv vid at mussa meg. Eitt tidspunkt sum eg minnist sera væl, er at hann helt mær eitt sindur upp moti vegginum og mussadi meg og føldi uppa meg, eg segdi at eg helt ikki hetta var so smart og at eg eisini hevdi menstruationina. Hann segdi tad legdi hann einki i og forsetti. Hann var 30 ár og ein stórur og sterkur madur, eg var 15-16 ár og lítil og spinkul. Uppa eitt ella annad tidspunkt føldi eg ikki eg hevdi nakran rætt at siga meir nei og ynskti tad bara yvirstadid. Eg minnist at tad var obehagiligt, men hann var so “on” at tad gekk skjott fyri seg og hann spurdi aldrin inn til hvussu eg hevdi tad ella um eg vildi hetta, sjalvt um eg fleiri ferd hevdi sagt eg ik helt hetta skuldi henda og eg bløddi. Eg vildi hava tad skuldi enda, so eg frysti bara og royndi at gera sum hann skuldi vera lidugur og eg kundi fara avstad. Ta hann var lidugur legdi hann seg vidsidunarav mær og fortaldi hvussu deiligt tad var at onkur endiliga timdi at liggja saman vid honum. Eg minnist ik hvat eg sjalv segdi, minnist meg ik hava sagt eitt ord i langa tíd. Eg for avstad og eg sa at øll songin hevdi blódplettir. Eg for heim, snýkti meg inn og læsti meg inni i kamarinum. Hann skrivaði til min aftana og segdi hvussu deiligt tad var og at hann vildi gera tad ummaftur. Eg for at ristast og for i sjok hvørjaferd hann skrivaði. Eg vildi ikki hava nakad vid hann at gera og møtti ti ikki upp til fleiri venjingar og skrivaði til hann at hann ik skuldi skriva til min aftur. Eg slettaði alla samtaluna hja okkum, ti eg var bangin fyri at nakar skuldi siggja. Sidan tad hevur hann bara sagt hey og latid sum einki og eg havi sæd hann inn í millum lika sidan, ti hann var og vitjadi papa min viðhvørt og var min venjari og budi beint vid hja minum foreldrum.
Eg og madurin giftust í fjør og so seint sum ta, sendi hann eitt bræv og ynskti okkum tillukku vid einum 200 krónsedli í. Hvat skal eg halda um tad? Eg veit ikki, men tad fuckar vid mitt høvd.
Havi gingid vid hesum sjalv tad mesta av tidini, men ta beiggi min doydi ta eg var 17, for eg til salarfrøding, ti alt bleiv ov nogv fyri meg. Eg føldi tíverri ikki at tad hjalpti mær nakad og for ti ikki aftur eftir at hava verid eini 9 ferdir. Eg fór tó eisini í Beran, har eg helt tad gjørdi nakad gott fyri meg og tad sorgina eg beri fyri deydan av beiggja minum. Men hesi tingini eg upplivdi adrenn sita enn alt ov fast i høvdinum.
Hash bleiv so ein dagligdagur hja mær aftana hetta og veit eg i dag, at tad var nokk ti eg royndi at sleppa undan at føla alt tad eg veruliga føldi, at eg fekk eina pausu fra ti ræduliga eg føldi innaní allatid og kundi vera meir likaglad. Tad riggadi eisini, men tad var bara at útseta tad, ti í dag føli eg enn somu kenslur. Og hetta gjørdi at eg tíverri skundadi familju vekk í eina tid og klaradi meg illa i skulanum osv.
Hetta vardi tó ikki leingi og eg kom tíbetur burtur úr hesum og fekk ein meir normalan dagligdag aftur.
Nakrar vinkonur vita minar upplivingar og madur mín. Havi enn ikki fortalt hetta fyri minari familju, ti eg simpulten ikki klári at tey føla tey ikki hava ansa nog væl eftir mær ella tey bliva so kedd ella tey kanska ik duga at taka moti ti og ti kanska bara hyssja tad vekk, sum vildi verid tad ringasta.
Nú 6 ár seinni havi eg ein mann og eina dóttir og vit hava eina íbúð. Eg og familjan eru sera tøtt og eg havi góð vinfólk, so eg burdi verid so lukkulig sum man einaferd kann vera. Og tad eri eg eisini til eitt vist. Eg fai bara ikki koyrt upplivingarnar i gloymibokina, tad er sum hongur tad yvir mær sum eitt svart skýggj. Eg haldi sjalv at eg havi fortrongt hetta so mikid leingi, at tad sum er eftir av ti er blivid til angist, náttarmarrur, vreiði og ekstremt kontrol.
Eri komin til eitt stad, har eg ikki veit hvussu eg skal gera. Beint nu ta eg skrivi havi eg tad jú gott, men eg veit at eg havi trupult vid at sovna og vakni ofta um næturnar av marruni (ikki neydvendigvís dreymar um ágang, men bara vemmiligir dreymar sum heild, havi ongantid godar dreymar)
Hetta havi eg gjørt so leingi eg minnist og tad ávirkar orkuna um dagarnar, vid einum litlum barni, tí eg føli øgiliga sjalvdan at eg havi sovid ein godan svøvn og eri serliga uppløgd og føli generelt at eg ma gera øgiliga nogv fyri at bara hava tad Okey gott.
Eitt annad problem, er at eg blivi øgiliga illsint viðhvørt, kanska helst tá eg missi kontrol, bert yvir smáting sum eg siggi aftana at tad gav ikki so nogva meining at øsa seg inná.
Eri blivin bangin um mína dóttir og havi fingid eitt sindur eina adra mynd av hvat eg havi verid gjøgnum ádur, sidan eg fekk barn, tí hetta ma ikki henda henni eisini.
Fødingin var eitt trauma sum eisini hevur sett seg í kroppin føli eg.
Eg veit ikki um tad hevdi hjálpt at melda. Eg hugsi um alt tad eg so skal í gjøgnum, eg skal blanda mammu mina uppí, papa mín sum er vinmadur vid hann, alla familjuna hjá hesum manninum sum eg forrestin kenni fleiri av, hann hevur eisini just fingid barn, so barnið verdur eisini avirkad av ti. Og øll faa hetta at vita uti a bygd, har slaturin gongur sum heitt breyd og eg veit vid fullari vissu, at hesin madurin er so væl damdur i allari bygduni, at tad verdur heilt sikkurt onkur i ger meg til lygnara.
Eg veit ikki heilt hvat spurningurin var vid hesum, klokkan er 3 um nattina og mín heili koyrir 200 km um tíman, so eg skrivi alt nidur eg hugsi og havi fyri fyrstu ferd hug at senda hetta, so eg sleppi av vid eitt sindur av minum kenslum i eina stund.
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Sum vit lesa titt bræv, hevur tú upplivað hendingar, har tú, í fyrru hendingini einans vart 13 ár og harvið undir lógaldur, tá talan er um kynsligt samband.
At tú vart drukkin og vildi spæla cool, er ikki eitt forsvar fyri at tveir vaksnir menn misnýttu teg. Um hesir báðir vaksnu mennirnir vistu, at tú einans var 13 ára gomul, áttu teir at vita, at kynsligt samband við persón undir 15 ár, kemur undir ágang og er ein revsiverð gerð.
Er persónur 15 ár ella eldri, er kynsligt samband við annan persón ikki revsivert. Her er rætturin til samtykki galdandi.
Um tú ikki hevur givið samtykki og álíkavæl følir teg kroysta til kynsligt samband, kann hetta geva tær kenslu av, at tú ert blivin misbrúkt og sum tú skrivar um, hvussu tú eftirfylgjandi hevði og enn hevur tað, er onki at ivast í, at tú hevur tørv á hjálp.
Tað tú sigur frá, um marrudreymar og skiftandi sinnalag, eru eyðkend dømi um seinárin.
Um tú skalt melda ella ikki, kanst tú taka støðu til. Men fyrst eigur tú at fáa hjálp til at handfara støðuna hjá tær.
Tú nevnir eisini, at maður tín veit um hendingarnar og tað er gott.
Vit hugsa , at fyrst og fremst tú sjálv, men eisini maður tín, áttu at komið til samtalu hjá KRIS.
Vit hava ymisk tilboð, ið vit kunnu bjóða tær/ tykkum og geva tykkum amboð, so lívið gert lættari.
Hjá KRIS er møguleiki fyri at fáa einasamtalur, parsamtalur og at blíva partur av sjálhjálparbólki.
Alt er í trúnaði og er ókeypis tilboð.
Tú ert hjartaliga vælkomin til at ringja, tlf 448181 ella senda okkum ein tedupost á www.kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 05-06-2021
Spurningur:
Góðu tit, sum lesa hetta brævið.
Eg eri ein kvinna síðst í 20’unum. Eldri beiggi mín gjørdi seg inn á meg, flestu av mínum barnaárum. Hetta byrjaði tá eg var 5-6 ára gomul, og helt á til eg var umleið 17 ár. Hann er seks ár eldri enn eg.
Hann nart við meg, soleiðis sum ein beiggi ikki eigur at nerta við systur sína, og hann blottaði seg fyri mær. Tá eg var undir brúsu, læsti hann vesihurðina upp uttanífrá, og kom inn og hugdi inn um baðiforhangið. Onkuntíð helt hann meg fast innat sær, soleiðis at eg ikki slapp vekk, meðan hann gnýggjaði seg ímóti mær.
Hetta var ikki hvønn dag, onkuntíð gingu fleiri mánaðir ímillum, men so hendi tað aftur. Og aftur.
Eg segði ongantíð frá við hann, og foreldrini vistu ikki av nøkrum, og tað gera tey ikki enn. Ongin annar veit tað, og soleiðis vil eg hava tað.
Eg haldi ikki at eg var stórvegis merkt av hesum, tá eg var barn, eg var glað, og sá faktiskt onkursvegna upp til beiggja mín.
Í nógv ár fortrongdi eg tað sum var hent, og eg hevði tað fínt við tí. Eg og beiggi mín blivu bæði vaksin, og tosaðu aldrin um tað. Tad var farið. Vit vóru væl sum systkin, og sóust javnan, og eg hugsaði als ikki um tað sum var hent.
So kom eitt átak frá Kvinnu, sum eggjaði kvinnum at fortelja um at tær vóru seksuelt misbrúktar, og tá kom alt bóltandi fram aftur. Eg fortaldi onki, men síðani hevur hetta prikað meir og meir. Nú liggi eg ofta vakin um náttina, og má halda mær ikki at vakja mannin, og fortelja honum alt.
Eg eri góð við beiggja mín, men seinastu árini, havi eg flutt meg longur og longur frá honum.
Eg vitji sjáldan beiggja mín longur, næstan bara til føðingardagar, og annars síggjast vit heima hjá foreldrunum. Eg kenni eitt stikni, tá eg hyggi uppá hann. Hetta upplivdi eg ikki fyrr, tá eg fortrongdi hendingarnar, og heilt erligt, so var tað nógv lættari, og eg vil aftur til tað.
Eg vil ikki siga tað fyri nøkrum, tí tað fer at splitta familjuna. Eg vil halda hesa hemmeligheitina, fyri at verja børn og konu hansara, og foreldur og systkin okkara.
Eg ætli mær onki at gera við hetta, og biði ikki um góð ráð, men eg má spyrja, er tað løgið, at eg heldur vil fortrongja hetta, heldur enn at koma út við tí?
Eg eri parat til at taka avleiðingarnar av tí, sum kemur av at skúgva hetta til viks. Tær avleiðingarnar verða minni, enn avleiðingarnar av at familjan verður splittað.
Hetta er fyrstu ferð eg seti orð á hetta. Kanska hetta kann kyrra mín tankameldur.
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tú sigur, at tú ikki ætlar at gera nakað við hetta ella biðja um góð ráð, men heldur vilt vita, um tað er løgið at tú vil fortroyngja enn koma út við tí, sum er hent.
Um hetta er títt val, so er tað hetta, ið vit/onnur mugu góðtaka. Tað er ikki løgið, at tú vil gera tað, tí avleiðingarnar fyri familjuna kunnu verða ógvusligar, um tú velur at koma fram við tí.
Tú sigur eisini, at tú ert klár til at taka avleiðingarnar av at skúgva alt til viks, men hetta kann koma at órógva teg seinni í lívinum.
Vit meta, at sjálvt um tú velur at skána familjuna og ikki siga frá áganginum, so eigur tú at tosa við onkran um hendingarnar. Hetta fyri at tú kanst styrkja og hjálpa tær sjálvari.
Hjá KRIS bjóða vit samtalur og ráðgeva fólki, ið hava verið fyri ágangi. Tú er hjartaliga vælkomin til at seta teg í samband við okkum. Alt er ókeypis og alt er í trúnaði.
Alt tað besta
Spurningur settur 29-06-2020
Spurningur:
Góði brævkassi
Nú er tíðin komin, har eg fari at krevja eina umbering fyri ein gamlan ágang
Eg eri ein maður í 50’unum. At síggja til, er alt gott við einari kærleiksfullari familju, einum góðum arbeiði og einum góðum lívi. Men hóast alt tað, sum eg kann gleðast yvir og verða takksamur fyri, havi eg aftaná fleiri tung ár og tíðarskeiðum við tunglyndi gjørt av, at eg má gera okkurt við eitt evni, sum hevur merkt mítt lív við kenslum av skomm og manglandi sjálvsáliti.
Eg vaks upp við vitanini um kynsligan ágang, sum mær var fyri, tá eg var umleið fimm ára gamal. Hendingin hevur verið eitt sindur kám í minninum, og inn til fyri fáum árum síðani, kundi eg ikki seta andlit á ella minnast navnið á skemmaranum. Tað sum eg minnist ítøkiliga, er, at ein stórur drongur ella ungur maður, vendi sær til mín, meðan eg spældi einsamallur úti, og at eg eisini hevði álit á viðkomandi, sum førdi við sær, at eg fór við honum á eitt alment vesi. Her neyðtók hann meg og her sáddi hann skommina í meg við hóttan um einki at siga fyri nøkrum.
Fyri fýra árum síðani, aftaná at gubbi mín var deyður, hevði eg nakrar spurningar og samrøður við systkinnabarn mítt, sum er 10 ár eldri enn eg. Samrøðurnar vóru um ójavnvág í okkara familjum, sum er heilt aftur frá barnaárunum og uppvøkstrinum hjá okkara foreldrum. Samrøðurnar vóru soleiðis frá manni til mann og uttan ábreiðslur frá mínari síðu. Álíkavæl haldi eg, at mínir spurningar og mínar umhugsanir østu hann. Mín familja livdi undir trongum korum, meðan hansara familja var fíggjarliga væl fyri, tignarlig og gudsóttandi. Hann spurdi meg, heilt uttan samanhang til okkara samrøðu: ”Minnist tú hinafer, tá tú vart lítil, og vit vitjaðu tykkum? Eg kom út á spæliplássi eftir tær, og vit gingu ein túr.”
Beinanveg, longu aftaná fyrsta setningin, mintist eg. Tað var hann. Mítt egna systkinnabarn, sum eg altíð havi kent meg í undirlutan fyri. Tað var hann sum neyðtók meg, tá eg var fimm ára gamal, og hann var fimtan. Í støðuni, var eg alt ov kensluliga ávirkaður til at konfrontera hann. Men nú, aftaná fleiri ár og nógvar samrøður við sálarfrøðing, havi eg avgjørt at fáa eitt slag av javnvági í viðurskiftini okkara millum. Eg eri ikki úti eftir at hevna meg, men fari at krevja eina skriftliga umbering og endurgjald fyri vanæru. Umberingina ynski eg ikki, tí eg skal fyrigeva, men fyri at hann skal viðurkenna sína illgerð. Fyrigevingina má hann tosa við Várharra um. Og endurgjaldið er ikki fyri pengarnar, men fyri at hansara illgerð, sum ikki kann dømast við at fara í rættin, vegna fyrning, skal hava avleiðingar fyri hann – sjálvt um hon bara er symbolsk.
Hóast eg meira enn so kann vera stúrin um, hvat systkinnabarn mítt hevur útsett onnur enn meg fyri, so havi eg ikki tørv á at spilla hann út, hvørki alment ella innan fyri familjuna, sjálvt um nógv er upp á spæl. Viðurskiftini millum meg og hansara børn eru góð og eg ynski ikki, at tey skulu blíva ósek offur í hesum máli. Og við at krevja endurgjald fær hann ein møgulleika at liva við sær sjálvum, ásannandi um at hann hevur játtað mínum kravi – um hann also ger tað.
Konfrontatiónin verður ein kombinatión av einari stuttari samrøðu og einum lítlum skrivi sum vísir, hvussu hann ítøkiligt fær møgulleikan at bøta um skaðan. Eftir hetta verður sambandið okkara millum slitið.
Eg havi hugsað um, hvat eg kann gera, um hann noktar ella ignorerar meg. Men eg vóni at hann sær, at míni krøv eru ein útvegur fyri hann. Fyri meg fer tað at elva til sálarró og sjálvsvirði.
Eg veit, at brævið ikki inniheldur ein konkretan spurning, men partvíst vil eg sera fegin hava tykkara viðmerkingar, og partvíst vóni eg, at mítt innlegg, kann hjálpa ella inspirera onnur offur.
Kærar heilsur
NN
Svar:
Góði NN
Takk fyri tína sera persónligu frásøgn frá barnaárunum. Hon greiðir væl frá, at kroppurin, ella sálin minnist, kanska eitt sindur ógreitt í nógv ár, men spakuliga ella knappliga sæst alt - samanhangurin og tann, sum hevði ábyrgdina av kynsliga áganginum - ógvuliga týðiliga. Tað fyribrigdi hava vit ofta sæð í okkara abeiði við menniskjum, sum hava havt tílíkar skelkandi upplivingar.
Tað má hava verið ein ómetaliga og hørð uppliving hjá tær. Ein drongur sum er fimtan ára gamal er ógvuliga stórur, tá man sjálvur einans er fimm ár. Og tað, sum bleiv gjørt við teg, hevði tú, sum fimm ára gamal, sjálvandi onga fatan av og visti tí ikki, hvat tú skuldi gera við hetta.
Nakað av tí ringasta, sum ofta hendir við øllum slagi av ágangi er, at man verður hóttur til at tiga. Tí verður illgerðin enn meiri samansettt og fløkjaslig, bæði illgerðin, skelkurin og villleiðingin, og tí óskiljandi í hendingini– og eisini einum stórum ótta fyri at hugsa, reagera og siga tað fyri nøkrum. Innara orkan, sum skal halda einum tílíkum skelki niðri, kemur eisini at mangla aðrastaðni í persónsmenskuni og kann verða við til, at einsemi og ótryggleiki verður ein fylgisveinur gjøgnum nógv ár.
Tú hevur gingið við hesum í nógv ár. Tað er gott, at tú nú hevur fingið hetta upp á pláss, fingið empati fyri egnu uppliving, sett orð á illgerðina og lagt ábyrgdina, har hon eigur at liggja. Tá verða innaru hugsanir og kenslur, eitt sindur lættari at bera – serliga tá hugsað verður um, hvusssu álvarsamar avleiðingar kunnu standast av tílíkari ger.
Kanska hevur tú hugsað um, hví systkinnabarn títt, soleiðis uttan fyri samanhang, spurdi teg, um tú minntis nakað um hann, teg og spæliplássið. Hugsast kann, at hann vildi kanna, um tú minntist nakað av tí, sum hendi, og tá tú ikki reageraði, lætnaði hjá honum – kanska tí hann vildi vissa seg sjálvan um, at tað ikki hevði skaða nakran. Vit vita ikki við vissu, um tað er so, men skemmarar vilja altíð royna at gera hendingarnar til einkis og siga sær sjálvum, at tað var nokk ikki so ringt.
Tað er ringt at vita, hvussu hann fer at reagera, tá tú konfronterar hann við tí, sum tú ikki megnaði fyri fýra árum síðan. Um hann fer at nokta, kveistra burtur ella siga, at tit vóru bara børn ella líknandi. Ella um hann viðurkennir tað. Tað hevði verið best fyri allar partar. At hann kanska hevur verið ein forvirraður fimtan ára gamal tá, kann onkuntíð forklára nøkur ting, men tað er ongantíð ein umbering fyri eina kriminella handling við stórum persónligum avleiðingum.
Tú hugsar rætt, tá tú sigur, at tað ikki er sikkurt, at hann fer at skilja, virða ella viðganga. Men hóast tað, hava vit stóra virðing fyri tínum hugsanum og ætlanum. Tað er gott at hoyra at tú ert stinnur í avgerðini, og at tú hevur hugsað gjølla um hetta. Tað er sera umráðandi – ikki minst vegna egna sjálvsvirðing. Og hana fært tú aftur við hugsa og handla.
Sum tú skrivar, so kann tað, sum tú hevur verið fyri, ikki gerast upp í pengum. Men sum minstakrav kann hann sleppa at gjalda fyri ein part av øllum teimum tímum, tú hevur verið hjá sálarfrøðingi.
Tað er væl skiljandi, at tú hevur hugsað um, um hann eisini hevur gjørt seg inn á onnur børn. Tað vita vit ikki. Men tú kanst gott leggja afturat í tínum skrivi, at um hann eisini hevur gjørt seg inn á onnur børn, so er tíðin inni til at rannsaka seg sjálvan og rudda upp í sínum lívi , játta og bøta um illgerðirnar. Tað kann vera ein pínufull leið at ganga, men ein lætti fyri allar partar.
Spurningur settur 20-04-2020
Spurningur:
Havi livað í einum sálarliga harðligum parlagi í 30 ár. Maðurin hevur verið kontrollerandi, kalla meg fyri eina feita mer og at eg eri ein ónytta - hóast eg altíð havi passa bæði hús og børn. Nú eru børnini vaksin og tí havi eg endiliga tikið avgerð um at skiljast frá manninum.
Men maðurin letur meg ikki fáa frið. Hann blívur við at skriva og ringja og niðurgera meg - hvat skal eg gera ? Kundi hugsað mær at melda hann, men nyttar tað nakað ? Hvat halda tit ?
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt.
KRIS er ein felagsskapur, ið hjálpir menniskjum við seinárinum av kynsligum ágangi.
Harðskapur av øllum slag er bæði skaðiligur og niðurbrótandi og kann standa uppá í langa tíð, uttan at nakar leggur merkið til tað.
Sálarligur harðskapur sæst ikki og kann tí verða torførur at prógva. Um tú skalt melda, er trupult hjá okkum at siga, tí í Føroyum er, okkum vitandi, enn ongin lóg um sálarligan harðskap.
Besta ráð vit kunnu geva tær, er at tú setir teg í samband við Kvinnuhúsið, ið kann geva tær gjøllari ráðgeving og vegleiðing í , hvussu tú best kann handfara tína støðu.
Tú er annars vælkomin til at venda tær til okkara , antin við at ringja á 448181 ella senda ein teldupost til kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 03-03-2020
Spurningur:
Hey tit. Eg bleiv neyðtikin sum 13 ára gomul, tað hendi 2 ferðir(sum eg minnist). Eg føli meg illa nú, tí eg fór aftur til tann sum gjørdi hetta, og tí hendi tað umaftur. Eg havi skuldarkenslu um, at tað er mín skyld at tað hendi aftur, tí eg valdi sjálv at fara eitt stað, har eg visti at hann fór at vera. So ofta følist tað sum at eg ikki bleiv neyðtikin, men sum at eg sjálv bað um tað, tí eg valdi sjálv at fara aftur. Hetta hevur gjørt at eg havi ivast í, um eg bleiv neyðtikin ella ikki, sjálvt um eg segði nei og græt.
Kunnu tit geva mær nøkur ráð, um hvussu eg skal føla at hatta var ikki mín skyld?
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt
Tað er ongantíð barnið, sum hevur skuldina av neyðtøku ella kynsligum ágangi. Tað er tann vaksni, og bara tann vaksni sum fremur ágang, sum eigur skuldina.
Men ofta halda børn at tey hava gjørt okkurt galið og halda at tey burdu sagt hetta við onkran.
Men tað er umráðandi hjá tær at vita, at sum barn hevði tú ikki førleikan til at skilja ágangin ella skilja hvat var rætt og hvat var skeivt.
At tú fór aftur til eitt stað, har tú visti at hann fór at vera, rættvísgerð ikki at hann neyðtók teg aftur. Tú segði nei og græt, tað vil siga at tú segði frá, men bleiv ikki hoyrd.
Tú var 13 ára gomul og tí undir kynsliga lógaldurin sum er 15 ár. Neyðtøka, samlega ella annað kynsligt samband við børn og ung undir 18 ár er eitt revsivert brotsverk, um tann sum framdi ágangin var yvir 18 ár.
Øll vaksin vita, at tað er revsivert at fremja slíkar gerðir móti børnum.
Tú er vælkomin til at ringja ella skriva til okkara. Vit kunnu bjóða tær inn til eina persónliga samtalu. Tað er ókeypis og alt er í trúnaði.
Okkara tlf nr er 448181 og teldupostadressan er kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 15-02-2020
Spurningur:
Hey tit, fekk tey skelkandi boðini fyri nokrum døgum síðani at beiggji mín hevur gjørt seg inn á dóttir mínar. Eg fór direkta heim til foreldur míni har hann býr at skelda.. hann innramaði at hava rørt við tær.. hetta fortaldi eg foreldrinum og var ífer við at meldt hann... men so ringja tey gomlu og siga at um eg meldi, mugu tey flyta av landinum..vegna skom.. gentir pladu at verða sera nógv hjá , hava ikki verði heima hjá teimun síðan.. um eg meldi oyuleggur tað familjuna? Um eg ikki meldi oyleggur tað møguliga genturnar og teir seksualitet.. hvat kann eg gera??
Svar:
Hey og takk fyri titt skriv til okkara.
Tað er heilt vist at tílík boð eru skelkandi og tín reaktión er fult skiljandi.
Orsøkin til at nógv mál um ágang ikki verða meldaði, er ofta óttin fyri at familjan sindrast.
Reaktiónin hjá foreldrum tínum er eisini skiljandi, men her má takast hond um tær gentur, ið eru órættaðar.
Tær hava brúk fyri hjálp.
Her má ikki bara leggjast lok á og fara víðari, sum um onki er hent.
Tit hava øll brúk fyri at tosa við onkran, ið kann hjálpa og vegleiða tykkum víðari í hesi truplu støðu.
Tit eru vælkomin til at ringja til okkara.
Vit hava tlf nr 448181.
Vit kunnu hjálpa og vegleiða tykkum og alt er í trúnaði.
Alt tað besta.
Spurningur settur 08-01-2020
Spurningur:
Eg eri djúpt syrgin, kedd, ill og ráðaleys, tí eg kann bara hyggja at, meðan familjan syndrast.
Trupuleikin botnar í eini ákæru um kynsligan ágang.
Eg veit, at Kris arbeiðir fyri offrunum. Kortini vendi eg mær til tykkara at spyrja, hvar øll hini offrini kunnu venda sær eftir hjálp? Her eru jú øll offur.
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Tað er ein skelkur fyri alla familjuna, tá ein illgruni kyknar ella ein í familjuni verður ákærdur fyri kynsligan ágang.
KRIS hjálpir og stuðlar ungum og vaksnum, ið hava verið fyri kynsligum ágangi og næstringum teirra.
Tú/tit eru hjartaliga vælkomin til at venda tykkum til okkara. Vit kunnu bjóða tykkum ráðgevandi samtalu.
Tú kanst antin ringja til okkara á tlf nr 448181 ella senda okkum ein teldupost á kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 03-10-2019
Spurningur:
hey kris
eftur at eg havi gingi til sálarfrøing um at eg sum barn havi veri út setur missbrúki sum lítil um lei 8ár ta ta startai og var holvaksin tá ta stegai eftur at man hevi veri út setur firi hesumágangi í so mong ár og líva vi skom følisum øll hesi ár og ringt at tosa um missbrúki sum fór fram eg havi ongna skúla gang og havi ringt vi at skriva og lesa havi ringt vi at filgja vi
í dag knapliga 20 ár aftaná hevir man rævuliga ringt vi at konstrasjón og at minast ymist sum verur sagt vi meg og at filgja vi í samtalun sum eru viktigar man hevur liva vi fortrongilsi í so mong ár man hevur ringt vi at virka til dagliga soleiðis følist ta ofta í lívinum men tá eg gek til sálarfrøing í fo árin eg fluti av landinum havi eg fingi ta problemi í dag at mangan fági flasback aftur av einari bestemtari hending ta er ravuliga ringt at koma viðari einar 2 dagar men so birjar man aftur at fortrongja og man fortrongjur meiri enn man skal er ta nøkur hjolp firi at virka utan man skal alla tíðina skal fortrongja og at dagligur dagurin skal ávirkast ringt firi meg at fina meg sjolvan í hesum
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Tað er avgjørt hjálp at heinta til tín.
Um tú ert í Føroyum nú, kanst tú ringja til okkara og vit finna eina tíð til tín, skjótast til ber.
Um tú ert uttanlands, kanst tú eisini ringja til okkara. Saman finna vit so eina loysn, hvussu vit best kunnu hjálpa tær.
Vit hava tlf. nr 448181.
Eisini ber til at senda okkum teldupost á kris@kris.fo
Alt tað besta
KRIS
Spurningur settur 04-09-2019
Spurningur:
Eg eri bangin. Eg føli meg einsamalla. Eg tori ikki at venda meg til tykkum. Eg eri flóð av tí, ið er hent mær. Dagarnar er tungir at koma ígjøgnum. Veit ikki um, tit kanska hava onkur góð ráð til mín?
Eg eri blivin missbrúkt síðani eg var heilt lítil og dugi ikki at koma viðari, og veit heldur ikki hvussu?
Vónandi fái eg skjott svar.
Svar:
Hey og takk fyri títt bræv
Angist, einsemi, tunglyndi, skomm og skuldarkensla er heilt vanligar avleiðingar av kynsligum ágangi.
Barnið eigur ongantið skuldina men tíverri er tað barnið, ið ber skuldina. Skuldin liggur altíð hjá tí vaksna, ið framdi illgerðina. Tann vaksni visti, at gerðin bæði var skeiv og revsiverd.
Besta ráð vit kunnu geva tær, er at tosa við onkran um tað tungu byrðu tú bert. Vit kunnu hjálpa tær og um tú ikki torir at venda tær til okkara , kanst tú í skrivi senda okkum títt tlf nr, so kunnu vit ringja til tín.
Tú kanst eisini skriva okkum teldupost, so vit kunnu samskifta tann vegin. Tú kanst skriva til kris@kris.fo, ella til eitt av okkara starvsfólkum:
gvodbjorg@kris.fo
malan@kris.fo
beinta@kris. fo
sigvor@kris.fo
Um tú ynskir at koma inn til okkara, ert tú vælkomin til at hava onkran við tær og tað er tú, sum gert av hvat og hvussu nógv tú vilt siga.
Alt er í trúnaði
Alt tað besta
Spurningur settur 11-08-2019
Spurningur:
Eg gráti og gráti og meira gráti. Tað er ikki eitt kvøld, har eg ikki gráti meg sjálvan í svøn. Eg havi roynt at tosa við mini foreldur, men tey lurta ikki. Eg eri ov ung at kontakta tykkum enn, veri fyrst 18, um 6 mánar.
Men vóni tit kunnu geva mær okkurt ráð? Tað er ikki til at halda út. Hopi tit svara skjott, tí eg ani ikki hvat eg skal gera.
Svar:
Hey og takk fyri at tú skrivar til okkara.
Sjálvt um tú ikki ert blivin 18 ár enn, ert tú meira enn vælkomin til at seta teg í samband við okkum.
Vit kunnu vegleiða teg og hjálpa tær at finna fram til júst tað, ið tú hevur tørv á, fyri at koma víðari. Alt er í trúnaði.
Tú kanst antin ringja á tlf.nr 448181 ella skriva ein teldupost til kris@kris.fo.
Alt tað besta
KRIS
Spurningur settur 17-07-2019
Spurningur:
Dagarnar gerast myrkari og myrkari. Eg tími verri og verri upp. Eg lesi til royndir, men havi ikki kreftir nokk, til at repitera. Eg er blivin kynsliga missbrúk síðani eg var heilt lítil. Havi veri eini 7 ár, ella tað er har eg minnist aftur til.
Eg standi sum eitt spurnartekin og ani ikki hvat eg skal gera. Eg havi roynt fleiri ferðir at ringt til tykkum, men tori ikki ella byrji eg bara at gráta.
Tað er mín mammubeiggi, sum hevur gjørt seg inná meg, í øll hesi árini. Eg fekk ilt av honum, og eg bleiv orduliga eym.
Hvat kann eg gera fyri at faa tad betur, soleidis pulsurin ikki er i topp allatid, ti eg eri so bangin.
Vónandi kunnu tit hjalpa mær.
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt.
Tað er sera umráðandi fyri teg at fáa sett orð á tað sum er hent tær. Tað vil hjálpa tær at skilja tína støðu og vit kunnu geva tær amboð, so tú fært fleiri kreftir, fært pulsin niður og kanst sleppa tíni ræðslu.
Tú kanst skriva okkum ein teldupost, senda okkum eini boð so vit kunnu ringja aftur til tín ella tú kanst ringja til okkara.
Vit hava tlf nr 448181 og teldupost adressan er kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 06-06-2019
Spurningur:
Hey, eg havi nakrar spurningar, ið eg hopaði tit kundi svara uppá.
Tá eg var lítil byrjaði kynsligi ágangurin og steðgaði fyri góðum 4 árum síðani. Eg havi øgiliga svingandi dagar onkur eru góðir og aðrir minni góðir. Eg føli so stóra skuldarkenslu, tí eg gjørdi einki fyri, at steðga áganginum. Eg veit ikki um tað er rætt, at eg havi feilin fyri nógv av tí, ið hendi?
Eg bleiv illa hótt, og haldi ikki nakar skilur meg orduliga, tá eg sigi, at eg eri enn bangin fyri honum. Eg føli oftani, at tað var bara best, at hann nøktaði sín tørv, tí hann slóð illa o.a.
Eg havi fingið hjálp, ið eitt gott tíðarskeið, men føli meg ikki koma nakran veg, tí eg havi so ringt við at stóla uppá nakran, og tori so illa at seta orð á tað, ið hent er. Eisini bara tí eg føli partvís er mín feilur.
Eg veit ikki orduliga hvat eg sjálv kann gera, fyri at koma víðari. Tað eru nógvar hendingar, ið eg havi fortrongt og tí fái eg nógv flash back altíð, og havi ongan beinleiðis at tosa vit tá slíkt hendur, tí eg vil ikki tosa við móðir og faðir, og gangi so sjáldan hjá sálarfrøðingi. Veit ikki um tit fáa svara hesum, men eg ynski at fáa eina framtíð. Eg skal aftaná summar søkja víðari, og veit ikki um eg fari at megna tað, um eg haldi áfram at fáa flach back?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Eitt barn ella ein ungur, ið er fyri kynsligum ágangi hevur ongantíð feilin. Tað er altíð tann vaksni, ið fremur ágangin, ið hevur feilin. Tann vaksni veit, at tað er ólógligt at fremja kynsligan ágang móti børnum og nýtir tí ofta hóttanir, fyri at fáa barnið at tiga, og fær ofta barni til at halda, at tað sjálvt vildi hetta. Tí er tað ikki so undarligt, at tú, eins og nógv onnur, sita eftir við eini skuldarkenslu.
Men tað er ongantíð tín skuld.
At tú hevur ringt við at stóla uppá nakran, er heldur ikki so undarligt. Kynsligur ágangur á børn hevur ofta tað við sær, at álit á onnur vaksin verður burtur.
Tað er trupult at tosa um kynsligan ágang og tú hevur heilt vist tørv á at tosa við onkran, ið skilir teg og kann hjálpa tær við at seta orð á tað sum er hent, soleiðis at tú kanst koma víðari í lívinum.
KRIS kann hjálpa tær. Vinarliga ring á tlf nr 448181 ella send okkum ein teldupost á kris@kris.fo
Alt er í trúnaði
Alt tað besta
KRIS
Spurningur settur 10-04-2019
Spurningur:
Hey
Hvar í Føroyum kann ein søkja sær hjálp fyri seinárin av harskapiđ.
Eg eri ikki komin langt í lívinum tí at eg eri eitt offur fyri ógvusligum harđskapi og happing sum barn.
Mítt barnaheim var eitt alkoholisera dysfunktionelt heim, prægađ av vold og ógvusligum harđskapi, men útattil var alt í fínasta ordan.
Er ongastađni ein kann fáa hjálp í Føroyum tá tađ snýr seg um harskapsrakt børn iđ eru blivin vaksin í dag?
Eg veit at hettar evniđ er kanska ikki líka "spennandi" sum kynsligur ágangur, men hettar er ógvuliga tungt at dragast viđ einsamallur alt líviđ.
Sum eg kann minnast eri eg bara einaferđ útsett fyri kynsligum ágangiđ sum barn, men hettar er nakađ sum er "poppa upp" tá eg kom í 30'uni... Eg spekuleri ofta uppå um eg kann hava fortrongt onkrar ađrar hendingar...
Hvar kann ein venda sær fyri at fáa hjálp?
Eingin torur at avdúka seg ì Føroyum, tí tagnađarskyldan er ógvuliga holut her, tađ vita øll.
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Bæði harðskapur og kynsligur ágangur móti børnum, eru tvey sera trupul evnir at tosa um. Um tað er eitt stað, ið tú kanst venda tær, við seinárinum av harðskapi, eri eg ikki vís í, men vildi mett at tú kundi tosa við onkran sálarfrøðing ella vent tær til kvinnuhúsið.
Tá talan er um kynsligan ágangin, kunnu vit í KRIS hjálpa tær. Tað er ikki so umráðandi, um tú hevur verið útsett einaferð ella fleiri ferðir fyri kynsligum ágangi, ella um tú hevur fortrongt onkra hending. Tað er ymiskt, hvussu kynsligur ágangur ávirkar menniskju. Tú ert vælkomin at venda tær til okkara.
Tú kanst ringja á tlf nr 448181 ella senda okkum ein teldupost á kris@kris.fo. Alt er í trúnaði.
Alt taðbesta
KRIS
Spurningur settur 15-04-2019
Spurningur:
Ok, nú Royni eg eina seinastu ferð. Eg setti spurningin 16/9. Og eg skilji ikki svarini hjá tykkum?
Svar:
Hey og vit royna aftur.
Hesuferð so stutt sum tað ber til at svara i hesum brævkassa.
1: Tú spyrt um hvat man kann kalla tað hann hevur gjørt?
- Tað hann hevur gjørt kalla vit kynsligan ágang móti barni
2: Tú spyrt eisini hví hetta ávirkar teg?
- Hetta ávirkar teg, tí at tú sum barn, hevur verið fyri kynsligum ágangi , og stríðist nú sum vaksin við seinárin orsakað av hesum ágangi.
Um tú enn ikki skilir okkara svar, kanst tú vinarliga ringja til okkara á Tlf 448181?
So kunnu vit heilt nágreiniliga svara tínum spurningum.
Vinarliga
Kris
Spurningur settur 26-09-2018
Spurningur:
Hey, sum barn var eg eg út fyri nøkrum fleiriferđ..
Eg veit ikki hvussu lítil eg var, men var ikki gomul nokk til at vita hvat sex var.
Ein drongur í familjuni sum er uml. 4 ár eldri enn eg snakkađi meg inn til at hava sex viđ honum. Eg visti ikki hvat tađ var ella hví, fekk bara at vita at eg ikki mátti fortelja tađ fyri nøkrum, og at tađ var nakađ vaksin gjørdu.
Hetta eru nógv ár síđani nú, men fyri nøkrum áđrum síđani er orduliga byrja at hava ávirkan á meg.
Eg blívi viđ at føla at tađ er mín egna skyld uppá onkran máta, sjálvt um fólk altíđ siga at man ongantíđ hevur skyldina í tí o.s fr.
Sjálvt um eg var so lítil.. hann snakkađi meg in til tađ uppá onkran máta umaftur og umaftur, hann helt mær ikki niđri ella nakađ so brutalt sum man ofta hoyrir um ella sær í filmum, og eg haldi at grundin til at eg føli at tađ er mín skyld, er tí at hann ikki mátti halda mær niđri..
Eg veit ikki hvat eg skal hugsađ um tađ heila?
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt.
Tú hevur, sum barn, verið úti fyri hendingum, sum eitt barn ikki eigur at vera úti fyri.
Tú hevur verið lokkað og yvirtala inn í handling, ið tú ikki var búgvin nokk til at vita hvat var og tí ikki kundi geva samtykki til.
Tú fekst at vita, at tú ikki mátti siga hetta fyri nøkrum, tí hetta var nakað, ið vaksin gjørdu.
Eitt barn, ið hevur verið fyri kynsligum ágangi eigur ongantíð skuldina fyri tí sum hendi.
Sjálvt um tú ikki bleiv hótt ella hildin niðri, so bleivst tú lokkað og yvirtala til handling, tú ikki skilti og ikki hevði nakra fatan av.
Hetta er ágangur, hóast hann er framdur av øðrum barni.
Kanningar, m.a í Danmark vísa, at á leið 1/3 av øllum ágangi móti børnum er framdur av øðrum børnum ella ungum.
Tað vísir seg, at tey børn, ið fremja ágang móti øðrum børnum , oftast hava ymiskar trupuleikar at dragast við.
Hetta setir spor í lívinum hjá børnunum. Hóast tú ikki visti hvat tað var sum hendi, so kundi tað kennast skeivt.
Tað ið tú í dag følir, er tað vit nevna seinárin av kynsligum ágangi í barnaárunum.
Sjálvt um tú í minninum hevur lagt hendingarnar frá tær, so minnist kroppurin og tað vil, fyrr ella seinni ávirka teg.
Vit eru til reiðar til at hjálpa tær við at seta orð á hesar hendingar og hjálpa tær víðari.
Tú ert vælkomin til at ringja til okkara á tlf 448181 ella senda ein teldupost til kris@kris.fo
Vit vilja fegin hoyra frá tær.
Alt tað besta
Spurningur settur 24-01-2019
Spurningur:
Eg og familjan eru fryst úti av summum í familjuni. Hetta ávirkar sjálvandi bæði okkum og alla familjuna, sum ongantíð longur øll er saman. Uttanumvegir havi eg frætt, at orsøkin eri eg, sum skal hava gjørt meg inn á onnur í familjuni. Eg veit meg ikki at hava gjørt nøkrum nakað. Eri eg sekur, má eg hava fortrongt tað ella hava handlað uttan vit, tí eg minnist einki, hvat møguliga kann vera hent ella misskilt. Eg havi verið í so vátligur eitt tíðarskeið, men minnist meg ikki at hava verið uttan vit. Støðan er ótolandi fyri øll og ikki at handla brýtur bara meir niður. Eg havi tí tikið stigið at bróta tøgnina og siga teimum í familjuni frá, sum enn ikki vistu "sannleikan", soleiðis at tey sum tað minsta skiltu, hví hetta familjumynstrið er íkomið. At vita og skilja haldi eg hjálpir okkum ikki at døma. Hetta kom sjálvandi sum ein skelkur, men nú skilja øll betur støðuna, sum tey nú eru før fyri at síggja í einum øðrum ljósi. Sum eitt næsta stig eri eg nú farin at hugsa um at orða eina umbering til øll fyri alla pínu, sum eg kann hava verið atvoldin til. Eg hugsi ikki um at orða meg konkret men heldur yvirskipað og altfevnandi um alt, sum eg kann hava gjørt øðrum so ella so. Halda tit, at hetta er eitt ráðiligt stig at taka? Eg seti meg, sum er, ikki føran fyri at átaka mær konkreta skuld í hesi ákæruni. Ber til at koma tí málinum nærri, um eg t.d. bjóði mær til at fáa hjálp?
Ein harmur maður, sum vil øllum tað besta
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt
Tú sigur, at tú og familjan eru fryst úti av summum í familjuni, tí tú uttanumvegir hevur frætt, at orsøkin er tú, sum skal hava gjørt teg inn á onnur í familjuni. Eisini spyrt tú, hvat vit halda um, at tú skal orða eina umbering til øll fyri alla pínu, sum tú kann hava verið atvoldin til.
Vit halda, at tú eigur at fara til fólkini, sum siga, at tú hevur gjørt teg inn á tey. Tú kanst spyrja tey, hvat tað er, tey ákæra teg fyri.
Trupulleikin kann so staðfestast ella avsannast.
Kemur tú málinum nærri og tað t.d. kann staðfestast, at tú hevur gjørt teg inn á onnur í familjuni, kanst tú søkja tær hjálp og vegleiðing t.d. hjá sálarfrøðingi.
Eisini ber til hjá tær og tí/teimum, sum tú møguliga hevur gjørt teg inn á, at koma til KRIS og í felag tosa um støðuna.
Alt tað besta
Spurningur settur 15-11-2018
Spurningur:
Eg havi ein spurning viðvíkjandi tí sum eg havi upplivað sum barn og ung. Ein maður í familjuni plagdi at koyra túrar við mær av og á, hóast eg segði at eg ikki vildi við honum. Hann plagdi at parkera bilin langt frá bygdum øki, og so kelaði hann meg um kjálkan eftir arminum, niður á bringuna og innanlærs. Eg var bangin og upplivdi tað sera óbehagiligt. Ímeðan spurdi hann meg um sjeikar, um eg hevði verið saman við nøkrum og hvat mær dámdi av sovorðnum. Eg skilti ikki hvat hann meinti við, tí eg var for ung til at hava sjeikar. Eg fái tað ringt av at hugsa um hesar upplivingarnar og tá eg síggi hann, men eg skilji ikki helt hví. Eg fái tað eisini í dag ofta ringt av at onkur rørir við meg og havi tað trupult við intimiteti. Einki álvarsligt er hent sum eg minnist tað. Mín spurningur er tí, hví ávirkar hetta meg og hvat kann man kalla tað hann hevur gjørt? Vh
Svar:
Takk fyri spurningin.
Havi broytt svarið nakað og vónandi er hetta lættari at skilja.
Tú spyrt um hví hetta ávirkar teg og hvat man kann kalla tað,hann hevur gjørt.
Ymiskt er hent á hesum túrum, sum í dag órógva teg. Hann kelaði tær um kjálkan, eftir arminum, á bringuna og innanlærs.
Hann spurdi teg um ymiskt tú ikki skilti og tú bleivst bangin og upplivdi tað óbehagiligt.
Hví hetta ávirkar teg, kann vera tí at hetta var ein ógvuslig hending fyri teg ,ið bæði gjørdi teg bangna og at tú upplivdi tað óbehagiligt.
Tá ið barn, ið verður fyri ógvusligum hendingum , livir tað ofta í einsemi og ótta og skilir ikki tað, sum hendir, tí barnið ikki hevur ment sínar førleikar at skilja ímillum rangt og rætt. Barnið veit ikki av sær sjálvum, at tað er sum hendir, er skeivt.
Tað er somuleiðis heilt vanligt, at eitt barn skotrar ógvusligar hendingar burtur frá minninum. Men fyrr ella seinni vil hetta vísa seg aftur á ein ella annan órógvandi hátt. M.a, trupuleikar við intimiteti og neming seinni í lívinum.
Hetta er tað vit kalla fyri kynsligur ágangur
Tú kanst læra at handfara hesar truplu kenslur við samtalum/terapi og tú ert vælkomin til at seta teg í samband við okkum, antin við at ringja ella senda okkum ein teldupost.
Alt er í trúnaði.
Vinarliga skriva aftur, um okkurt skal greinast betur😊
Alt tað besta
Alt tað besta
Spurningur settur 16-09-2018
Spurningur:
Eg setti spurningin 16/9. Eg eri kedd av tí, men eg skilji enn ikki svarið? Eg eri rættiliga sikkur uppá at eg ikki havi skotrað nakað burtur, og eg minnist tað sum at einki serligt hendi mær, annað enn tað sum eg skrivaði í spurninginum 16/9. Eri eg so bara sart tí eg ávirkist av tí? Ella eg skilji ikki hví tað er so óbehagiligt fyri meg? Takk fyri annars.
Svar:
Hey og takk fyri at tú skrivar aftur.
Sjálvt um tú ikki hevur skotra nakað burtur og sjálvt um ikki annað hendi, enn tað tú fyrr hevur nevnt, so hevur tað gjørt nakað við teg og ávirkar titt lív í dag.
Tú ert ikki bara sart tí tað ávirkar teg.
Hetta eru púra vanligar kenslur, eftir skakandi hendingar.
Hetta kalla vit seinárin av kynsligum ágangi.
Tað besta er at tosa um tína støðu/kenslur. Tað er lættari at seta orð á við samtalu og eisini lættari at skilja.
Kris kann bjóða tær samrøðu.
Tað er ókeypis og alt er í trúnaði.
Kris hevur tlf nr 448181 og teldupost adr er:
kris@kris.fo
Spurningur settur 24-09-2018
Spurningur:
Hey.
Eg veit ikki heilt hvussu eg skal orða meg, men eg haldi at eg eri blivin missbrúkt sum barn, men eg kann ikki vera heilt sikkur. Eg veit bara tað at eg havi altið verið sex fokusera, eisini sum heilt ung. Umleið 6 ára aldurin. Eg mussaðist við fleiri í barnagarðinum og tá eg bleiv eini 10 ár lokkaði eg onnur sum vóru uppá sama aldur at vera við mær. Kelast og mussast men ikki mogga avlikavæl. Eg eri so forvirra tí eg veit at tað ikki er normalt at eitt so ungt barn sum eg var tá skal lokka onnur børn at vera seksuelt saman við ein.. Eg eri nakað so kedd og frustrererað um tað sum er hent.. Tí eg hevði aldrin kunna funnið uppá tað ídag. Og eg vamlist so nógv yvir mær sjálvari og hugsi altíð um hví eg havi gjørt hatta? Eg kann ikki minnast at nakar hevur missbrúkt meg.. Men eg minnist at einaferð tá eg svav hjá abba mínum ( eg svav har ofta sum ung og viðhvørt í somu song) so tók hann spakuliga dýnuna av mær so hann slapp at síggja meg. Eg lat sum um eg svav men eg sá hvat hann gjørdi. Og so flutti eg meg spakuliga og so fór hann vekk. Og tað er tað einasta eg veit og kann minnast frá mínum barnaárðum. Eg haldi ikki hann hevur missbrúkt meg, men eg veit at okkurt hevur verið galið við meg sum barn...
Svar:
Hey og takk fyri bræv til okkara
Tað, ið tú greiðir frá, um at tú sum 6 ára gomul og seinni sum 10 ára gomul hevur gjørt nøkur ting sum í dag ger teg kedda og frustreraða , kann, men nýtist ikki neyðturviliga at grunda á kynsligan ágang. Øll børn eru fødd við einum seksualiteti, ið mennist eins og øll onnur menning hjá børnum.
Børn hava sín heilt egna seksualitet, ið tey eru fødd við. Ein seksualitet, ið ongantíð má samanberast við seksualitetin hjá vaksnum.
Seksualitetur hjá børnum byggir á forvitni, spenning, at søkja mørk og er eitt spæl, men tey hugsa als ikki, og vita ikki, at tær upplivingar og kenslur tey merkja í kroppinum hava nakran seksuellan týdning.
Hjá børnum handlar tað um at finna útav, hvussu heimurin og kroppurin virka og eisini um at kanna eitt økið, ið tey, so við og við skilja, hevur ein týdning fyri vaksin.
Børn vita ikki hvat seksualitetur hjá vaksnum er og tey skilja ikki hugtøk sum tráan, girnd og hug til seksualitet.
Um eitt barn hevur ein atburð, ið vekir stúran, er tað ikki neyðturviliga eitt tekin um, at barnið hevur verið fyri kynsligum ágangi. Tað kunnu vera aðrar grundir til tess.
Barni kann hava sæð ella hoyrt okkurt, ið tað ikki skilir og tí við spæli ella atburði roynir at skilja støðuna. Atburður, ið vekir stúran kann eisini í nøkrum førum vera tekin um væntandi trivnaða, umsorganartrot ella at tey hava trupult við at síggja og skilja tekin og mørk hjá øðrum børnum.
Um tú ivast í, um okkurt er hent tær sum barn, eigur tú at tosa við onkran tú hevur álit á.
KRIS veitir ókeypis ráðgeving og vegleiðing og tú ert vælkomin til at venda tær til okkara, antin við at ringja ella senda okkum ein teldupost
Alt tað besta
Spurningur settur 22-08-2018
Spurningur:
Tá ein ger seg inná teg hóast tú er 18 ár ella eldri. Kemur tað so undir kynsligan ágang, ella er hetta loyv?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
At gera seg inn á ein annan persón er ongantíð í lagi, líka mikið hvussu gamal persónurin er.
Hevur annar persónur gjørt seg inn á teg, um tað er kynsliga niðurgerandi, misnýtsla ella neyðtøka, so kemur tað undir kynsligan ágang, tí sex uttan samtykki er brot á kropsliga sjálvræðið hjá tí einstaka.
Her kann vísast til átakið, ið Amnesty International, Føroya Politi, Fólkaheilsuráðið og Sig frá/Almannamálaráðið hava skipa fyri, við tí endamálið at varpa ljós á, at sex krevur samtykki.
Alt tað besta
Spurningur settur 20-02-2018
Spurningur:
Hey Kris.
Eg bleiv misbrúkt av pápabeiggja mínum tá eg var uml 5-7 ár gomul smágenta. Hann búði heima hjá ommu míni og tað var har tað hendi. Eg segði tað aldrin við nakran í familjuni, men eg veit at fleiri vóru mistonksom um at har var okkurt, helst tey sum búðu í húsinum hjá ommu vóru varhugan av at har var okkurt galið, men tey gjørdu aldrin nakað við tað.
Eg føldi meg tá og enn í dag so sviknan av teimun nærmastu í familjuni.
Í dag eri eg nærum tvungin til at liva við pápabeiggjanum í familjuni sum um einki er hent. Alt hetta hevur gjørt at eg havi ringt at lata fólk koma ov tætt og eg klári næstan slett ikki at lata mannfólk nerta við meg. Eg eri í ringum lag hvønn einasta dag, eg havi oftani marruna og flasback av hendingini.
Eg føli at tann einasta mátin eg kann fáa tað betur, er um eg komi út við hesum og fái pápabeiggji mín revsaðan fyri tað hann hevur gjørt mær, problemið er bara at eg eri bangin fyri at fortelja nøkrum tað. Eg royndi einafer at fortelja sjeikin tað, men hann trúði mær ikki og eina æðrufer fortaldi eg eina vinkonu tað, hon trúði mær men í dag letur hon sum einki.
Eg vil so gjarna fortelja foreldrini tað, men eg eri bangin fyri at tað fer at knúsa alla familjuna og splitta øll sundur.
Eg ræðist so nógv hvussi samfelagið fer at síggja meg um eg komi út við hesum.
Hvat kann eg gera? Kann eg melda hetta nú tá tað er so nógv ár síðani?
Kann eg bara halda hetta fyri meg sjálva og einki siga til familjuna og alikavæl melda pápabeiggjan?
Hvat er tað fornuftigasta hjá mær at gera?
Svar:
Hey og takk fyri títt bræv til okkara.
Tað er væl skiljandi at tú følir teg svikna, ert í ringum lag, ikki ynskir tætt samband við onnur og ikki vilt hava nakran at nerta við teg. Hetta eru heilt vanligar avleiðingar av tí, ið tú vart úti fyri sum barn. Hetta eru tekin um seinárin av kynsligum ágangi.
Júst hvat tú skalt gera er ikki so einfalt at svara tær her, men tú hevur heilt víst tørv á at tosa við onkran, ið kann hjálpa og vegleiða tær í hvat tú kanst gera. Tað er trupult at siga frá og vandi er sjálvandi fyri at tað fer at ávirka familjuna, men tú hevur brúk fyri hjálp, soleiðis at tú fært eitt gott lív.
Tað hjálpir at tosa um hendingina við fólk, ið hava vitan um júst tína støðu. Kris veitir ókeypis hjálp til fólk við seinárinum av kynsligum ágangi og tú ert hjartaliga vælkomin at ringja til okkum ella senda okkum ein teldupost. Alt er í trúnaði.
Tlf nr hjà Kris er: 448181 Teldupostadr er: kris@kris.fo
Spurningur settur 17-08-2018
Spurningur:
Hey Kris.
Sum lítil bleiv eg misbrúkt av einum Í samkomuni. Hann var ikki serliga fittur vi meg. Hann var harðligur og eg blødd ofta av honum. Hann misbrukti meg nogva nógva ferðir, nærum hvørja viku í áravís. Tá eg kom fram við áganginum so hevur systemi veri mótir mær allatið, soleiðis at eingin endi kemur á. Eg veit ikki beinleiðis hvat eg skal gera við tad? Eg hugsi nógv um misbrúki, tí eg havi ongan at fortelja tað fyri. Eg hevði gott tíma at kontakta tykkum, og vita um tit kunnu hjálpa mær, men foreldur míni vilja ikki, at eg skal kontakta tykkum, eg eri 22ár og eg veit ikki hvat eg skal gera, tí dagarnar eru ógvuliga stravnir at koma í gjøgnum,....
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Tað er sera harmiligt at hoyra, at tú hevur verið úti fyri hesum ágangi og at tú hevur roynt at leita tær hjálp, uttan at fáa tað hjálp, tú hevur brúk fyri.
Tú er 22 ára gomul og tí myndig og tekur sjálv avgerð um, hvat tú velur at gera.
Somuleiðis er tað sera umráðandi, at foreldur tíni skilja, hvussu umráðandi tað er, at tú fært hjálp.
Tú ert hjartaliga vælkomin at ringja ella skriva til okkara. Vit skilja tína støðu og kunnu hjálpa tær.
Tlf nr er 448181 og teldupost adressan er kris@kris.fo
Alt er í trúnaði, eisini um tú ringir til okkara.
Alt tað besta
Spurningur settur 13-05-2019
Spurningur:
hvussu ofta svara tit?
Svar:
Hey
Vit svara skjótast til ber.
Um tú hevur ein spurning til okkara, ert tú vælkomin til at skriva her, senda okkum ein teldupost ella tú kanst ringja til okkum.
Tlf nr er: 448181
Teldupostur er: kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 23-08-2018
Spurningur:
Hvat er kynsligur ágangur? Hvar gongur grensan fyri nær tað er kynsligur ágangur og nær tað bert er neming. Hvørji seinárin eru mest vanlig eftir kynsligan ágang?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Hvat er kynsligur ágangur
Tá vit tosa um kynsligan ágang, so umfatar hetta bæði incest, neyðtøku og aðra kynsliga vanæran.
Kynsligur ágangur ella kynslig misnýtsla av børnum og ungum merkir at ósjálvbjargin og óbúgvin børn og unglingar verða lokkaði inn í kynsligt samband, sum tey ikki skilja, ikki hava neyðuga vitan um, ella royndir við, fyri at geva eitt samtykki til.Kynsligur ágangur er likamlig og/ella sálarlig misnýtsla av kynsliga frælsinum hjá børnum, unglingum og vaksnum
Insest- blóðskemd er:
• kynsligt samband millum nær skyld ella nær svágd eisini galdandi fyri stjúkforeldur og systkin
Pedofili er:
• tá kynsligur ágangurin er framdur á børn og ung, av einum uttanfyri familjuna
Neyðtøka og kynslig happing/ sexchikane:
• er kynsligur ágangur á vaksin
- Sambært revsilógini kann kynsligur ágangur móti børnum og ungum vera:
• Samlega ella annað kynsligt samband við børn undir kynsliga lógaldurin (<15 ár)
• Samlega ella annað kynsligt samband millum ung undir 18 ár og eldri familjulimir/systkin (blóðskemd)
• Samlega ella annað kynsligt samband millum ung undir 18 ár og ættleiðingarforeldur, fosturforeldur ella aðrar uppalarar ella lærarar
• Samlega ella annað kynsligt samband við ung undir 18 ár fyri pening (skøkjuvirksemi)
• Nýtsla av børnum og ungum undir 18 ár til pornoframleiðslu
• Blygdanarskemd móti børnum og ungum undir 18 ár (nerting, nektan ella fúlur málburður)
• Neyðtøka av børnum og ungum undir 18 ár.
Hvar er markið?
Um annar persónur nemur við teg, uttan títt samtykki og tað kennist skeivt, so er tað ágangur og er eitt brot á títt kropsliga sjálvsræðið.
Avleiðingar av kynsligum ágangi
Tað er ymiskt, hvussu kynsligur ágangur ávirkar persónar. Hjá nøkrum kann tað vísa seg sum akut tekin beinanveg ágangurin er framdur, men flestu uppliva seinárin, seinni í lívinum.
Kynsligur ágangur kann metast sum ein traumatiskur skelkur, ið ávirkar bæði nervalag, persónsmenskuna og til deils tilknýtið til onnur, í og við at ágangurin ofta hendir í eini tættari relatión.
Seinárin av kynsligum ágangi kunnu bæði vera likamlig/neurologisk, sálarlig, relationel og/ella sosial og kunnu hava umfatandi avleiðingar fyri lívsgóðskuna hjá tí rakta.
Alt tað besta
Spurningur settur 05-04-2018
Spurningur:
Eg eri blivin sexuelt missbrúkt ta eg var yngri men eri ikki komi burtur úr tí enn og tað fyllur nógv.Eg síggi krenkarin næsten hvønn dag og eg lovi olmussu hvørjaferð eg síggi hann. Eg orki ikki mere, eg havi 3 børn sum eg eri blivin bangin um, um nakað skal henda teimum.
Svar:
Takk fyri bræv títt.
Tú er hjartaliga vælkomin til at seta teg í samband við okkum. Vit kunnu veita tær hjálp og ráðgeving og tað er ókeypis.
Kris arbeiðir málrættað við at gera tey, ið hava verið fyri kynsligum ágangi, før fyri at liva eitt vanligt lív og veita teimum vónina um økt lívsvirði og betri framtíð.
Alt fer fram í trúnaði og tú fært persónliga ráðgeving. Eisini er møguleiki at hava persónligan hjásita við um tú ynskir tað.
Tú kanst ringja á tlf 448181 ella senda ein teldupost til kris@kris.fo ella aðra teldupostadressu, ið er at finna her : http://kris.fo/upplysingar/
Alt tað besta
KRIS
Spurningur settur 06-02-2018
Spurningur:
Hey, eg havi ein gubba sum plagdi at koyra biltúr vid mær tá eg var barn. Hann kelaði meg og segði ópassandi ting vid meg. Eg føli tað sum um hann hevur gjørt okkurt verri við meg tá, sum í dag ávirkar meg nógv, men eg kann ikki minnast tað. Eg havi í nógv ár sagt vid meg sjálva at einki er hent, men tað blívur vid at koma aftur. Havi T.d trupulleikar vid at líta á onnur og trupulleikar vid intimiteti og berøring. Kann hann hava gjørt mær nakað ræðuligt hóast eg ikki minnist tað? Vh
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tað er ilt at siga, um hann hevur gjørt okkurt ræðuligt við teg, men sum tú lýsir tína støðu, so kundi tað títt uppá, at okkurt er hent, ið hevur gjørt nakað við teg.
Tað er heilt vanligt, at eitt barn skotrar ógvusligar hendingar burtur frá minninum. Men fyrr ella seinni vil hetta vísa seg aftur á ein ella annan órógvandi hátt. Kynsligur ágangur kann geva trupuleikar við intimiteti og neming seinni í lívinum. Men sum sagt, er ilt at siga beinleiðis hvat er hent.
Tú ert hjartaliga vælkomin at seta teg í samband við okkum á tlf 448181 ella senda okkum ein teldupost: kris@kris.fo.
Við terapi ella samtalu, kunnu vit hjálpa tær at minnast aftur á tað sum er hent. Alt er í trúnaði.
Alt tað besta
Spurningur settur 10-03-2018
Spurningur:
Eg havi fingið fráboðan um kynsligan ágang í familjuni. Tann, ið framt skal hava og familja hansara, eru nú av tí húskinum útifryst úr øllum familjutiltøkum. Øll hini bjóða øllum og tá gerast hesi óð.
Sjálv liggi eg inni við tyngjandi vitan, at tann, ið framt hevur , sjálvur hevur verið misnýttur av einum okkara ið gongur "fríur í familjuni. Hann hevur borið hetta einsamallur alt lívið, óivað fyri at bjarga familjuni. Eg havi illgruna um, at viðkomandi, ið gongur fríur eisini hevur gjørt teg inn á onnur í familjuni, sum ikki traðka fram.
Sjálvandi skulu misbrot koma fram í ljósið, MEN eg haldi tað vera so átaluvert, at sálarfrøðingar ditta sær at siga við blaðungar gentur, at tey kanska eru misbrúkt, uttan at hava eitt trygdarnet at hjálpa teimum og familjini sum heild. Genturnar ganga ikki til sálarfrøðing, tí tað er ov krevjandi fyri tær. Vóru tær klárar at fáa slíka vitan, ella er hetta kanska eisini harðskapur framdur móti teimum? Hvat billa tey sær inn? Hvør skal handfara støðuna, sum hevur gjørt øll til offur og komandi ættarlið við? Er tað í lagi bara at tosa uttanum, ongantíð á røttum stað, at lata tøgnina tala og einki at gera við nakað sum helst enn at lata standa til? Tað fingu sálarfrøðingarnir burturúr.
Sjálv havi eg mær vitandi ikki framt ágang, men nú ætli eg mær at boða frá, at vit ikki longur kunnu kallast ein familja og at eg tí meldi meg út. Eg ætli mær ikki til nakran føðingardag, barnadóp, brúdleyp ella aðra veitslu afturat hjá nøkrum í familjuni. Eg eri sinnað at sígga hvørt húskið sær men ikki tá næstan øll familjan er samlað, men eitt húskið útihýst.
Eg eri í øðini um, at vit enn eru so stuttskygd bara at hugsa um sokallaða offrið og gloyma, at fremjarin eisini er eitt offur. Vit vita, at yvir 90% av teimum IKKI eru pedofilar, men sjálvi eru dysfunktionel og ofta hava upplivað tyngjandi ágang sjálvi. Hví hyggur sálarfrøðin ikki at tí? Og eg eri so dansandi óð, at bara ein í familjuni skal heingjast út og ikki onnur, sum eru líka ring. Harumframt haldi eg, at vit øll eiga eina ábyrgd, men hana taka vit ikki á okkum, tí tað eitur, at tað er so synd í mær, hini skíti eg á. Sjálvandi havi eg, sum ikki havi framt kynsligan ágang móti nøkrum eisini eina ábyrgd at hava loyvt einum persóni at hava sitið fastur í leiklutinum sum lortaspannin í familjuni, til hann sjálvur fellur og nú verður útihýstur.
Eg kundi hugsað mær at vita, um tit halda tað er í lagi at knúsa familjur og framtíðar ósek til frama fyri einum sannleika eina? Hvat tit halda um, at eg meldi meg heilt út úr familjuni fyri ongan at særa, so eg sleppi úr hesi fjøkjuni, sum øll eru tvangsinnløgd í? Er tað ikki best, fyri at sleppa undan at spæla við í einum skitnum, niðurbrótandi og duldum spæli, sum eingin professionellur loftar? Og hví eru tey, sum fremja ágang gjørt til slík bølmenni, at tey ikki so mikið hava ein kjans at traðka fram og biðja um hjálp? Hví eru tey ikki menniskju, sum vit øll onnur?
At enda ágangur er so mangt. Vit í familjuni hava upplivað líka so ringan ágang av øðrum slagi enn kynsligan ágang. Hví bara heingja ein út og ikki taka um familjuna sum heild ístaðin? Siga vit A, mugu vit eisini siga B, ella hvat?
Svar:
Hey og takk fyri bræv títt
Skrivið frá tær vísir okkum, at støðan er sera trupul og at tú hevur tørv á hjálp. Øll familjan hevur tørv á hjálp.
Vit vita av royndum, at kynsligur ágangur kann syndra familjur. Tað er ofta ræðslan fyri, at júst tað kann henda sum ger, at eitt offur ikki torir at siga frá.
Somuleiðis kunnu skeivar ákærur um kynsligan ágang syndra familjur.
Tað er hart at vera ein partur av eini familju, har nógvar ósemjur og ákærur valda. Tað kann sýnast lættast at melda seg úr familjuni, um tú ikki sært nakran annan útveg, men trupuleikin verður ikki loystur á tann hátt.
Besta loysnin er at tú fært tosa við onkran um tína støðu og best hevði verið, um øll familjan fekk hjálp.
Kris kann hjálpa tær við at seta orð á tínar kenslur og tína støðu og vegleiða teg í, hvussu tú kanst handfara støðuna.
Hetta er ikki so lætt at gera við einum skrivi og tí vilja vit vinarliga heita á teg um at ringja til okkara. Vit hava tlf nr 448181 og alt er í trúnaði
Vit vilja fegin hjálpa tær og síggja fram til at hoyra frá tær skjótt.
Alt tað besta
Spurningur settur 30-10-2018
Spurningur:
Hey eg havi eitt problem. Eg bleiv biði av fólki rundan um meg at prøva at skriva til tykkum.. Mítt problem er at eg fáði so nógv angst annføll Hvat skal eg Gera. Eg føli at fólk rundan um meg ikki forstanda tað sum tað ger við meg.
Svar:
Takk fyri titt bræv
Ein persónur, ið hevur verið fyri kynsligum ágangi sum barn, kann verða plágaður av ymiskum avleiðingum sum vaksin.
Tað kann m.a vera skuldarkenslu, skomm, vreiði, angist, hugtyngsla.
Hetta er tað, vit nevna seinárin av kynsligum ágangi.
Tú kanst læra at handfara hesar truplu kenslur við samtalum/terapi.
Kris kann bjóða tær hesa hjálpina.
Tað einasta, tú skalt gera er at ringja á
- tlf 448181 ella senda ein teldupost til kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 08-08-2018
Spurningur:
Hey.
Eg havi nakrar spurningar viðvíkjandi kynsligum ágangi.
Hvar er markið har ,sum man sigur tað er kynsligur ágangur, ið er framdur og ikki?
Hvussu kann ein, sum hevur veri fyri kynsligum ágangi skaffa sær hjálp frá tykkum?
Kenni eina, sum sigur seg hava verði fyri ágangi, men hon torir ikki at skaffa sær hjálp, ti hon ikki veit ikki um tað, ið er hent er kynsligur ágangur, so hvar er markið og hvar kann ein skaffa sær hjálp?
Svar:
Hey og takk fyri spurningarnar
Kynsligur ágangur er, kynsligur atburður mótvegis barni ella saman við barni yngri enn 15 ár við ella uttan samtykki frá barninum.
Kynsligur ágangur er, tá ein vaksin ella ein, ið er nøkur ár eldri, brúkar eitt barn ella ungan til, at nøkta egnan kynsligan tørv.
Kynsligur ágangur kann verða framdur á ymiskan hátt. Talan er um ágang, tá eitt barn verður lokkað, yvirtalað ella hótt til m.a at:
• nema við kynsgøgn hjá tí vaksna
• tann vaksni nemur við kynsgøgn hjá barninum ella tí unga
• at verða tvungin til, at hyggja eftir pornofilmi
• hyggja at, meðan ein vaksin nøktar sín kynsliga tørv
• hava samlegu við ein vaksnan ella ein, ið er eldri enn barnið
Øll, ið eru yvir 18 ár, kunnu søkja sær hjálp, ráð og vegleiðig frá KRIS.
Kris er ein sjálvboðin hjálparfelagsskapur, hvørs endamál er at geva tí misnýtta vegleiðing og hjálp.
Kris hjálpir og stuðlar ungum og vaksnum, ið hava verið fyri kynsligum ágangi, og næstringum teirra.
Um tú kennir ein, sum er í iva, um tað, hann/hon hevur verið úti fyri, er kynsligur ágangur, er persónurin ella tit vælkomin at seta tykkum í samband við okkum, antin við at senda okkum teldubræv – kris@kris.fo ella við at ringja á tlf nr. 448181
Allýsing Sameindu Tjóða:
Kynslig misnýtsla (sexual exploitation) merkir bæði framdur og tilætlaður ágangur av kynsligum slag í førum, har ofrið er viðbrekið, í veikari støðu ella undirgivið misnýtaranum. Kynslig misnýtsla fevnir eisini um føri, har fyrimunur av fíggjarligum, sosialum ella politiskum slag fæst burtur úr misnýtsluni.
Kynsligur ágangur (sexual abuse) merkir bæði tvingsil og hóttan um tvingsil av kynsligum slag, sama um talan er um beinleiðis valdsnýtslu, ójavna støðu ella hóttanir
Kelda: UN Secretary-General’s Bulletin on protection from sexual exploitation and abuse (PSEA) (ST/SGB/2003/135
(Frá Heildarætlan um kynsligan ágang)
Alt tað besta
Spurningur settur 29-11-2017
Spurningur:
Hey:)
Ein vinkona segði við meg einaferð at ein maður hevði sent mynd til hana via Snapchat. Myndin var av murtinum hjá honum, og har hann bæð hana senda mynd! Og segdi hann fór at drepa familjuna um hon ikki gjørdi tad. So hon valdi at gera tad. Hann screenshotaði myndina, og segði um hon ikki sendi meira myndir, bleiv hin myndin løgd út á netið!
Hvat kann man gera við hetta? Og kemur hetta undir ágang? Hann kravdi at skulu i brus saman við henni, men hon skuldi gera ymiskt vid seg sjalvan! Eg vil so gjarna hjalpa vinkonuni, men veit ikki hvussu:/
Svar:
Takk fyri spurningin. Tú spyrt um hetta kemur undir ágang, og tað ger tað.
Um vinkona tín er blivin hótt ella lokkað av einum persóni, er umráðandi at hon goymir alt próvtilfar – myndir, tjattsamrøður, teldupostar o.s.v.
Vit vilja heita á hana um at venda sær til løgregluna, sum kann ráðgeva henni um fráboðanina og harfrá verður síðani støða tikin til, um málið verður meldað
Tú ert vælkomin at venda aftur til okkara, við at ringja ella senda teldupost, sí heimasíðu.
Alt tað besta
Spurningur settur 29-05-2017
Spurningur:
Vedr. Foredraget i Klaksvík onsdag aften : bliver det gentaget i Tórshavn?
Svar:
Hey
Tíverri var hetta tiltakið bert í Klaksvík.
Vinarliga KRIS
Spurningur settur 04-05-2017
Spurningur:
Eg havi veri undir sexuellun ágangi sum byrjaði tá eg var 13 ár
Hvussu meldi eg mannin og fáði hjalp?
Maðurin er ommbeiggji mín
Svar:
Hey
Um tú vilt melda málið, skalt tú venda tær til løgregluna og biðja tey um vegleiðing. Tey vilja síðani hjálpa tær víðari.
Ynskir tú sjálv at fáa hjálp fyri árin av áganginum, ert tú hjartaliga vælkomin at venda tær persónliga til KRIS og fáa hjálp gjøgnum samtalur.
Tað kanst tú gera við at ringja á tlf 448181 ella senda ein teldupost til kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 07-11-2017
Spurningur:
Eg eri eitt mannfólk uppá 42 ár, ið møguliga kann vera onkrun til hjálp. Sjálvur varð eg lætin kynsliga til eina aðra kvinnu einans 13 ára gamal við samtykn frá pápa minum. Hann var ein drykkimaður, ið hevði nógv sløg av vinum. Eg sá nógv av, at øll moggaði við hvørjum øðrum - men at eg eisini skuldi vera ein partur av tí, hugsaði eg ikki!
Svar:
Hey og takk fyri títt bræv.
Vit vilja heita á teg um at ringja til okkum á tlf nr 448181 ella senda okkum ein teldupost - kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 06-08-2017
Spurningur:
Hey, kann tađ koma fyri at fólk, iđ hava veriđ misnýtt sum børn, at tađ ikki byrjar at ávirka tey so nógv fyrr enn nøkur ár aftaná?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Ja tað kemur meira enn so fyri, at avleiðingar av kynsligum ágangi í barnaárum ikki vísa seg fyrr enn fleiri ár eftir, at ágangurin er hildin uppat.
Eitt barn, ið verður fyri kynsligum ágangi, livir í einsemi og ótta og skilir ikki tað, sum hendir, tí barnið, í slíkari støðu, ikki hevur ment sínar førleikar at skilja ímillum rangt og rætt. Barnið veit ikki av sær sjálvum, at tað er úsett fyri eini brotsgerð. Barnið kann vera hótt við líkum og ólikum, um tað sigur nakað, og tí torir tað ikki at siga frá. Barnið kann tó kenna sterka skomm og skuldarkenslu. Tí velur barnið ofta at finna sær eina meistringsstrategi/ ivirlivilsismekanismu fyri at vera til.
Barnið burturskotrar óhugnaligu minnini, um tað sum hendi. Uttaná sær eingin á barninum, at nakað er galið, og barnið roynir alt fyri at fjala sínar kenslur. So barnið lærir at liva við tí, sum hendi og stríðist síðani við avleiðingunum, sum fylgir teimum inn í tað vaksna lívið. Hesar avleiðingar er tað, ið kallað verður seinárin av kynsligum ágangi, framdur í barnaárunum.
Seinárin av kynsligum ágangi kunnu bæði vera likamlig/neurologisk, sálarlig, relationel og/ella sosial og kunnu hava umfatandi avleiðingar fyri lívsgóðskuna hjá tí rakta, samstundis sum tað er ymiskt, hvussu seinárin vísa seg hjá hvørjum einsæris.
Nakrar avleiðingar av kynsligum ágangi kunnu vísa seg sum:
• Minnivirðiskensla, skomm, skuldarkensla, ótti.
• Álitið á umheiminum verður brotið niður.
• Afturhildin vreiði, beiskleiki, hatur.
• Trupulleikar í samlívinum.
• Vantandi persónlig mørk.
• Sosialir trupulleikar.
Sigast skal eisini, at tað ikki eru øll børn, ið hava verið fyri kynsligum ágangi, sum seinni fáa seinárin. Nøkur børn siga frá, onnnur velja at siga frá , tá tey eru tannáringar, men ein stórur partur, helst tann stórsti parturin, sigur einki, fyrr enn tey eru blivin vaksin.
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 08-02-2017
Spurningur:
hey, eg eri ein genta á 13 ár (14 skjótt) og eg veit ikki orduliga hvat eg skal gera.
fyri eini 10 døgum síðani var eg úti við nøkrum vinkonum. vit foru so heim til eina. Klokkan varð so vorðin eitt sindur nógv so eg og tvær aðrar vinkonur fóru at ganga heim, tann eina búði beint við, og so vóru tað bara eg og ein onnur. Tá vit so gingu heim, møttu vit einum dreingi (ið vit kendu væl og var á sama aldri), hann kom so bara við okkum, so gingu vit trý til húsið har hin vinkonan búði, hon fór inn, og tað vóru bara vit einsamøll.
Eg bleiv ræðuliga bangin, eg føldi á mær at nú fór okkurt at henda. Hann spurdi meg nógvar fúlar spurningar, og so spurdi hann um eg ikki tímdi at fara aftan fyri eitt hús at gera okkurt, eg segði "nei, eg burdi fari heim nú, klokkan er nógv", men hann tók meg avlikavæl aftanfyri húsið. Hann føldi uppá reyvuna og boppurnar, hann togaði buksurnar niður sjálvt um eg ikki vildi, og hann fingraði mær so, og hann spurdi um eg ikki vildi føla murtin hjá honum, eg segði nei og at eg ikki tímdi, men hann tók hondina hjá mær og koyrdi hana á murtin, eg royndi at toga hondina vekk men hann var sterkari enn eg.
Hann royndi at gera alt møguligt, og eg segði nei og royndi at fara eitt sindur aftur, men hann gjørdi tað avlikavæl. Og eg veit ikki orduliga hvat hendi, men tað var akkurát sum at eg hugsaði so langt, men avlíkavæl kláraði eg ikki at hugsa, og tað var akkurát sum mín kroppur frysti, eg kláraði einki at gera, eg var so bangin og skelka, hann bleiv við at gera føla uppá meg, og eg kláraði onki at gera. Einaferð so ringdi mín vinkona mitt meðan hann stóð og føldi uppá meg (eg fekk einaferð møguleikan at skriva "hjálp" til hana, og at eg var sjálv við honum, meðan hann ikki sá), eg kláraði ikki at svara, hon ringdi umaftur og umaftur, so spurdi hann um eg ikki skuldi svara. Eg tók telefonina, eg skalv á røddini, eg var so ræðslusligin, eg kláraði næstan ikki at snakka, tí hann stóð beint aftanfyri meg, hon spurdi um hann var har, eg segði ja, hon visti ikki, hvat hon skuldi gera, eg legði so á, tí eg kláraði ikki at snakka. Eg segði so umaftur og umaftur við hann at eg mátti fara heim, og til endans lat hann meg fara. Eg gekk so heim.
Eg legði meg í songina, tað føldist enn sum mín kroppur bara var frystur. Eg kláraði ikki at gráta, og um eg hevði klárað at grátið, so hevði eg grátið og ongantíð steðgað! Men tárinu komu ikki fram, tað var sum kenslurnar vóru steðgaðar upp, eg visti ikki hvat eg føldi ella hvat eg skuldi gera, eg var í chok!
Aftaná hetta var hent, lat hann sum um einki var hent, tað gjørdi bara alt nógv verri uppá ein máta, men tað var gott at hann ikki segði tað fyri nøkrum.
Teir næstu dagarnir føldi eg meg eitt sindur forvirraða, ræðuliga kedda, óða og skelkaða, hjarta føldist so tungt, og tað ger tað enn, og eg havi tað ræðuligt.
Eg fortaldi einum vini hvat var hent, og hann segði beinanvegin at tað var kynsligur ágangur, og at eg hevði kunnað melda hann. Eg trúði ongantíð at nakað sovorit fór at henda mær, men tað gjørdi tað:( Eg havi ikki orduliga hug at melda hann, tí hann er undir aldurinum at fáa dóm.
Eg ætlaði bara at spyrja hvat eg kann gera fyri at fáa tað betri, tí at eg havi tað RÆÐULIGT beint nú, og skúlin byrjar skjótt aftur, og eg klári ikki at fara í skúla, um eg blívi við at hava tað so.:/
Svar:
Takk fyri spurningin.
Tað er ein syrgilig støða tú ert komin í og vit skilja væl at tú hevur tað ræðuligt.
Av tí at tú ert undir 18 ár, kunnu vit bert geva tær nøkur ráð.
Tú spyrt, hvat tú kanst gera, fyri at fáa tað betri.
Tað er sera umráðandi:
- 1. at tú sigur hetta við onkran vaksnan, sum kann hjálpa tær
- 2. at tit venda tykkum til barnaverndartænastuna í tykkara øki
Tey vaksnu hava skyldu til at hjálpa tær við at boða barnaverndartænastuni frá..
So kann barnaverndartænastan taka støðu til, um hetta er eitt mál, sum tey meta skal greiðast í Barnahúsinum.
Í Barnahúsinum kunnu kanningar og avhoyringar gerast, og tú og tíni nærmastu kunnu fáa tilboð um kreppuhjálp.
Í Barnahúsinum arbeiða fólk, sum eru von við og duga at tosa við børn og ung um ágang. Tú kanst hava ein vaksnan, sum tú hevur álit á, við tær í Barnahúsið. Málsviðgerin á barnaverndartænastuni kemur eisini við tær í Barnahúsið. Í Barnahúsinum skalt tú greiða frá tí, ið er hent. So veit Barnahúsið, hvør kann hjálpa tær, og hvussu tað verður gjørt best.
Vónandi fært tú hjálp skjótast gjørligt
Alt tað besta.
Spurningur settur 06-08-2017
Spurningur:
Hvat um man sum barn var misnýtt/ur, og persónurin í misnýtti var undir aldurin at fáa dóm. Og tađ hevđi oyðilagt alla familjuna um tađ hevđi komi fram, og einki gott hevđi gjørt..?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tað er altíð trupult, tá slík støða uppstendur og tað hevur stóra ávirkan á nógvar persónar. Nú nevnir tú ikki, um málið er nýtt ella um tað er longri tíð síðani tað hendi, men í báðum førum er møguleiki fyri at fáa hjálp.
Um hetta er hent fyri stuttum, eigur tað avgjørt at verða fráboða til Barnaverndina á staðnum, skjótast til ber.
Sambært lóg um barnavernd,kapitul3, (http://www.logir.fo/ViewLaw.aspx?id=17419 ) hava øll skyldu til at boða myndugleikunum frá, um vit kenna til mál, har eitt barn er fyri umsorganarsvíki ella ágangi.
Tá eitt barn er útsett fyri kynsligum ágani, er tað ein traumatisk hending og eigur barnið beinanvegin at fáa hjálp.
Tá talan er um, at børn/ung gera seg kynsliga inn á annað barn/ungan, eiga tey somuleiðis at fáa hjálp. Kanningar í m.a Danmark vísa, at børn/ung, ið gera seg inn á onnur børn/ung, ofta hava víst tekin um misstrivnað. Tí er umráðandi, at tey somuleiðis fáa hjálp, í rættari tíð.
Tað er skilligt, at ótti er fyri, at hetta kann skaða familjurnar. Hetta er ein stórur skelkur fyri báðar familjur, og eigur øll familjan, hjá báðum pørtum, tí eisini at fáa hjálp,men her eigur fyrst og fremt at vera tikið atlit til børnini/ungu, so tey fáa røttu hjálpina til rætta tíð.
Um hetta er eitt eldri mál og tann órættaði er blivin 18 ár ella eldri, kann viðkomandi venda sær til KRIS, sum veitir ráðgeving og terapeutiskar samrøður til fólk yvir 18 ár og eisini til avvarandi. Eisini er nú møguligt at leita sær sálarfrøðiliga hjálp
( sí heimasíðu okkara. http://kris.fo ella http://psykolog.fo/?p=94 )Hesar veitingar eru ókeypis og í trúnaði.
Vónandi er svarið nøktandi. Tú ert vælkomin at skriva aftur ella senda teldupost til eina av okkara teldupostadressum, ið eru at finna á heimasíðu okkara.
Alt tað besta
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 13-02-2017
Spurningur:
Hey.
Vil bara hoyra tá eg veit um gentu 6 ár sum er lokka inn til eldri mann og hon sigur at hon sá hann pissa hvítt og at hann hevur sagt at hon og vinkonan ikki skuldu fortelja tađ til foreldrini, tađ gjørdu tær og tað bleiv meldað til politiið, men teir hava fríkent hann tí at onnur gentan brúkti orið penis og at tær ikki hava fortalt akkurat tað somu søgu. Hvat kunna foreldrini gera ? Onnur gentan er bangin enn næstan 1 ár seinni tá hon sær mannin ella hoyrir navnið hjá honum.
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Sum eg lesi spurningin, so bleiv málið meldað og maðurin bleiv fríkendur. Tá málið er meldað, meti eg eisini, at málið er fráboðað til barnaverndina, soleiðis sum slík mál eiga at verða gjørd.
Tín spurningur er so, hvat foreldrini nú skulu gera, tí onnur gentan,1 ár seinni, enn er bangin, tá hon sær mannin ella hoyrir navnið á honum nevnt.
Eg vil heita á tykkum, um at venda tykkum til barnaverndina á staðnum, tí barnið hevur tað trupult og er bangið.
"Lógin um barnavernd fevnir um børn, ið liva undir viðurskiftum, ið kunnu skaða teirra heilsu og menning. Endamálið við lógini er at tryggja, at hesi fáa neyðuga hjálp og umsorgan í rættari tíð, og at hjálpa teimum við at fáa ein tryggan uppvøkstur. Í barnaverndarlógini verður staðfest, at myndugleikarnir altíð eiga at finna loysnir, sum eru best fyri barnið."
http://www.logir.fo/ViewLaw.aspx?id=17419
Barnaverndartænastan metir so um, hvørt talan er um eitt barnaverndarmál ella ikki og um kanningar skulu setast i verk, sambært Barnaverndarlógini.
Alt tað besta
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 01-02-2017
Spurningur:
Hvussu kann man fortelja sínum sjeiki, at man hevur veriđ útsettur fyri slíkum, tá man hevur orduliga ringt viđ at siga tađ?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Um tit eru í einum seriøsum parlagi, so eigur hetta eisini at blíva ein partur, sum er umráðandi at hann far at vita um, og at tit kunnu tosa saman um hetta.
Annars eru tit vælkomin at koma til at seta tykkum i samband við okkum. Antin við at ringja ella senda teldupost ella boð.
Vit hava nógvar royndir innan terapi samrøður, sum fevna um parlagið, har annar ella bæði hava verið fyri kynsligum ágangi.
Alt tað besta
Spurningur settur 01-08-2017
Spurningur:
Hey, eg eri ein skjótt 19 ára gomul genta. Eg gangi 3 árinum á Glasi. Tá eg var yngri, bleiv eg kynsliga missnýtt ein einum persóni sum eg ikki kendi framanundan. Eg var 6 ár tá hetta fyrstuferð hendi. Alt tað sum hendi var ræduligt, eg droymi alt fyri mær, akkurát um eg livi alt umaftur og umaftur. Eg síggji mannin fyri mær. Eg fái illa fylgt við í skúlanum, tí eg føli meg sooo ótrygga, og bangnan, tí eg veit ikki um hetta er steðga ella ei. Eg tori ikki at biða um hjálp, tí eg veit ikki hvat ferð at henda?
Hann gjørdi hetta so ofta, eg hevði ilt í kroppinum, eg bløddi eisini oftani tí hann var so harðligur, hann slóð meg eisini støð har eingin sá. Hvat skal eg gera? Eg vil so illa gráta, men føli sum lívið er steðga upp! Vil sýggja, fái ikki eti! eg havi brúk fyri hjálp! men veit ikki frá hvørjum, og hvat ferð at henda um eg fortelji onkurum hetta...?
Vónandi kunnu tit hjálpa mær við hesum? havi virkuliga brúk fyri tí beint nú! Eg má fáa hetta vekk úr mínum lívið. Og tosa við fólk aftur, haldi meg aftur tí eg eri bangin at siga og nógv. tí vænti ikki nakar ferð at trúgva mær, tað havi eg hoyrt nógv fólk siga, tá tey hava sagt frá..
Svar:
Hey og takk fyri brævið
Tú hevur tørv á stundisligari hjálp fyri at sleppa av við tina angist.
Kris kann veita tær terapi og vegleiðing.
Vinarliga set teg i samband við okkum beinanveg.
Tað kanst tú gera við at ringja a tlf nr 448181 ella send okkum ein teldupost - kris@kris.fo
Alt tað besta
Spurningur settur 21-08-2017
Spurningur:
Ein maður nøkur ár eldri enn eg gjørdi seg inná meg seksuelt meðan eg svav. Vit vóru 3, ein vinkona, madurin og eg sum høvdu verid i bynum saman og dottu av aftana vit høvdu etid pitsa i songini.. Eg vaknaði og fann skjótt útav at hann var uppi í mær og tá eg reisti meg lat hann sum hann svav men undirbuksirnar voru nidri.. fekk síðani okkurt slag av anfalli, eg græt hysteriskt og ristist um allan kroppin i fleiri timar. Maðurin sum leigar kamar har eg bugvi var skjotur at flyta út sama morgun. Eg fekk eitt prát vid hann adrenn hann for og hann segdi at hann visti hvat hann hevdi gjørt.
Nú havi eg avgjørt at melda hetta. Tað er ein vika sidani.. men hvat hendur um eg meldi tad? Eg vil ikki hava hetta skal henda fyri nakra adra gentu, men vil heldur ikki hava alt føroyar, vinir og familja finna utav hesum..
Svar:
Út frá tí tú skrivar, er skiljandi, at tú følir teg órættaða.
Tú skrivar eisini, at tú hevur tosað við mannin og at hann sigur, at hann visti hvat hann gjørdi.
Ein vegur víðari i hesum málið er at melda, men okkara ráð til tin er, fyrst at tosa við kriminalløgregluna. Greið teimum frá støðuni, so tey kunnu vegleiða teg og siga tær hvat hendir, um tú meldar málið.
Alt tað besta.
Spurningur settur 22-06-2017
Spurningur:
Hey Kris 🙂
Fyri stuttari tíð síðani, segði ein vinkona fyri mær, at hon hevði verið úti fyri kynsligum ágangi. Hon veit ikki hvat hon skal gera og um málið kanska er ov gamalt til at melda ella gera nakað við. Ágangurin helt uppat fyri 6 árum síðani, tá vinkonan var 13 ár, men hon minnist ikki heilt, nær alt byrjaði. Vinkonan hjá mær er í dag 20 ár. Kunnu tit hjálpa mær við at svara hesum?
Vinkonan hevur eisini hugsað um at kontakta KRIS fyri at fáa hjálp, men hevur hoyrt, at um ein er yvir 18 ár, so kostar tað at fáa hjálp. Er tað so og hvussu nógv kostar tað?
Eg vil so gjarna hjálpa henni.
Vinarliga, ein kedd vinkona
Svar:
Góða kedda vinkona.
Tað er fantastiskt, at tú vilt hjálpa vinkonu tíni, tí tað er so svárt, hjá einum sum hevur verið fyri kynsligum ágangi, at leita sær hjálp.
Eg loyvi mær hervið at endurgeva brot um fyrningarfreist úr Heildarætlanini um kynsligan ágang, ið Almannamálaráðið hevur latið gjørt. Har stendur:
”Rættarstøðan í Føroyum í dag er, at fyrningarfreistin fyri mál, sum snúgva seg um samlegu ella annað kynsligt samband við barn undir 15 ár, er 10 ár frá tí degi, at barnið fyllir 18 ár. Um talan er um grovar umstøður, ella um barnið er undir 12 ár, er fyrningarfreistin 15 ár frá tí degi, at barnið fyllir 18 ár. Tað vil siga, at fyrningarfreistin í minsta lagi er 10 ár og í mesta lagi 33 ár. Alt eftir, nær lógarbrotið er framt.”
Les meira um heildarætlanina her: http://cdn.lms.fo/media/6234/21406_vmr_heilaraetlan_kynsliganagang.pdf
Eftir omanfyrinevnda, er málið hjá vinkonu tíni ikki fyrnað, fyrr enn hon er í minsta lagi 28 ár. Um vinkonan ynskir at gera meira við málið, vildi eg mælt henni til at vent sær til Kriminaldeildina ella ein sakførara, fyri at fáa nærri kunning og vegleiðing um, hvat hon skal gera og hvussu málið síðani fer fram.
Til spurningin um kostnað fyri viðgerð,hjálp og vegleiðing frá KRIS, kann eg upplýsa, at øll viðgerð hjá KRIS er ókeypis og øll yvir 18 ár kunnu venda sær til KRIS. Eisini avvarandi, vinfólk og onnur, ið hava tørv á vegleiðing og hjálp í málum um kynsligan ágang.
Til ber at ringja á tlf nr 448181, ella skriva teldupost til eitt av starvsfólkunum hjá KRIS. Teldupost adressur síggjast her: http://kris.fo/upplysingar/
Eg vóni at hetta svar er nøktandi og tú/tit er meira enn vælkomnar at skriva aftur til okkum.
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 08-02-2017
Spurningur:
Hey. Eg havi bara ein lítlan spurning.
Hvørjar persónligar avleiðingar eru knýttar at kynsligum ágangi?
Svar:
Hey og takk fyri spurningin.
Tað er ymiskt, hvussu kynsligur ágangur ávirkar persónar. Hjá nøkrum kann tað vísa seg sum akut tekin beinanveg ágangurin er framdur, men flestu uppliva seinárin, seinni í lívinum.
Kynsligur ágangur kann metast sum ein traumatiskur skelkur, ið ávirkar bæði nervalag, persónsmenskuna og til deils tilknýtið til onnur, í og við at ágangurin ofta hendir í eini tættari relatión.
Seinárin av kynsligum ágangi kunnu bæði vera likamlig/neurologisk, sálarlig, relationel og/ella sosial og kunnu hava umfatandi avleiðingar fyri lívsgóðskuna hjá tí rakta.
Men við hjálp, frá m.a terapeuti ella sálarfrøðingi, er tað møguligt at læra at liva við tí sum hent er og ikki í tí sum hent er og á tann hátt fáa eitt gott lív.
Vinarliga
KRIS
Spurningur settur 18-01-2017
