Vit eru byrjaði aftur 

KRIS bjóðar undirvising til skúlar og stovnar kring landið.

Undirvíst verður og øðrum vaksnum, sum arbeiða við børnum og ungum.

Eisini bjóða vit undirvísing til námsfrøðilesandi, sum ynskja at nema sær meira vitan um evnið.

Fyrsta undirvísingin eftir summarsteðgin, var til ein evnisdag, har ynski var meira vitan og kunning um, hvussu vit leggja merki til tekin, ið kunnu benda á kynsligan ágang.

  • Hvussu kann skúlin ella stovnurin hjálpa einum barni, sim hevur verið fyri kynsligum ágangi?
  • Hvussu kunnar skúlin /stovnurin næmingar ?
  • Hvussu kunnar skúlin/ stovnurin foreldur?

Hevur hetta tykkara áhuga, so eru tit vælkomin at seta tykkum í samband við okkum á info@kris.fo.

Undirvísingin kann tillagast eftir tykkara tørvi.

UNDIRVÍSINGIN ER ÓKEYPIS 

Á vitjan í Reykjavík. 

Sum ein partur av samstarvsmenning og vitanarútbýting við grannalond okkara, vóru umboð fyri KRIS á vitjan hjá Stigamót í Reykjavik í mai.

Stigamót er, eins og KRIS, ein miðstøð, ið veitir hjálp til vaksin, ið hava seinárin av kynsligum ágangi í barnaárunum.

Høvuðssætið hjá Stigamót er í Reykjavik , men ferðast tey eisini runt í landinum, fyri at veita hjálp og vegleiðing.

Endamálið við vitjanini var , sum áður nevnt, at deila vitan og byggja upp samstarv við okkara starvsfelagar í grannalandi okkara.

Hetta var fyrsta av fleiri tilrættaløgdum vitjanum til grannalond og siggja vit fram til eina spennandi og læruríka tíð. 

Barnaváttanarlógin verður sett í gildi 

1. juni 2022 varð barnaváttanarlógin sett í gildi. Endamálið við lógini er at verja børn og ung ímóti kynsligum ágangi. Lógin kann lesast her.

Sambært barnaváttanarlógini skulu landsstovnar, kommunalir stovnar, feløg, felagsskapir v.m. fáa barnaváttanir til vegar, áðrenn persónur verður settur í starv ella verður settur til ávísa uppgávu, ið ber í sær beinleiðis og regluligt samband við børn undir 15 ár. Uttanríkis- og mentamálaráðið hevur tískil í samstarvi við Føroya Politi, Dátueftirlitið og Undirvísingarstýrið orðað eina vegleiðing, ið kunnar um nýggju lógina. Til ber at lesa vegleiðingina her.

Harumframt hevur Undirvísingarstýrið undir Uttanríkis- og mentamálaráðnum gjørt eina mannagongd fyri undirvísingarverkið, tá ið nýggj størv skulu setast eftir gildikomu lógarinnar. Mannagongdin kann helst eisini nýtast sum íblástur hjá øðrum og kann lesast her.

Umframt at hava skrivað part av vegleiðingini hevur Føroya Politi gjørt eina frágreiðing á heimasíðuni, sum í stuttum lýsir, hvat ein barnaváttan er, eins og leinki er til serliga oyðublaðið og telduforrit, tá ið søkt verður um barnaváttanir. Kunningin frá Politiinum kann lesast  her.

Fólkatingsins umboðsmaður hevur í síni ársfrágreiðing fyri 2011 bls. 57-61 viðgjørt spurningin um barnaváttanir í sambandi við almennar setanir. Frágreiðingin kann lesast her.

Foreldrafundur

Vit, sum dagliga eru um børn, kunnu ikki verja tey móti øllum illum í lívinum, men kunnu tosa við tey um kropp og mørk, soleiðis at tey skilja millum rætt og skeivt, læra at siga nei og kenna egin mørk.

Í síðstu viku var KRIS í Hvalbiar- og Sumbiar skúla og greiddi foreldrunum frá .

TILBÚGVING

UM ILLGRUNI ER UM KYNSLIGAN ÁGANG MÓTI BØRNUM OG UNGUM

Okkara vón er, at tilbúgvingin kann vera við til at hjálpa, stuðla og vegleiða starvsfólki – og eisini teimum, ið hava upplivað kynsligan ágang. Tað er ein sannroynd, at tað í nógvum førum er trupult at vita, hvussu ein skal handfara eina slíka støðu. Harumframt er ikki óvanligt, at ein sum starvsfólk ella privat persónur kann koma í eina tvístøðu viðvíkjandi, nær fráboðast skal ella ikki. Hesi ivamál kunnu í onkrum førum vera við til, at ágangurin kann halda fram og/ella at neyðuga hjálpin ikki verður veitt viðkomandi til rætta tíð.

Undirvísing í fólkaskúlunum

KRIS hevur síðan januar 2020 verið úti á skúlum og undirvíst lærararum og næmingum í føroysku fólkaskúlunum.

Endamáliðvið undirvísingini er, at børn og ung ikki koma í vandastøður, har tey kunnu vera fyri kynsligum ágangi, og at menna teirra vitan og kunnleika um evnið, so tey duga betri at handfara støður, i samband við mørk og ágang.

Undirvíst hevur verið fyri lærarum og øðrum vaksnum, sum arbeiða við børnum og ungum. Eisini fyri námsfrøðilesandi, sum hava ynskt at nema sær meiri vitan um evnið.

Hjá lærarum hava vit verið inni á evnum sum: Hvat er kynsligur ágangur, møgulig tekin og atburður, ið kunnu benda á kynsligan ágang, um at spora børnini  so tíðliga sum gjørligt, og um tað neyðuga tvørfakliga samstarvið.

Stutt eftir byrjan kom stígur í vegna Korona og var eingin undirvísing frá mars – august 2020.

Í september 2020 varð spakuliga byrjað aftur og hevur KRIS hesi bæði árini rokkið 438 lærarum og 552 næmingum.

Eftirmeting frá lærarum hevur verið jalig og sagt varð m.a., at ongin grund var fyri at stúra ella óttastfyriat farið var í smálutir, at undirvísingin innibar persónligar søgur, ella at  tað fór at vera eitt sera kensluborið evni at hava, men hetta merktiskt ikki í undirvísingini.

Eisini varð sagt, at undirvísingin átti at verið fyri øllum, tí tað er ein samfelagsskylda, at forða fyri at nakað barn skal uppliva kynsligan ágang, og fyri at basa trupulleikanum, mugu vit tora at tosa um hann og síggja tekini. Eisini varð sagt, at tað serstakliga er gott, um lærarin sjálvur ikki setir seg føran fyri at tosa um kynsgøgn, kynsligan ágang, ring loyndarmál osv.

“Lærarar og námsfrøðingar burdu eisini móttikið slíka upplýsandi undirvísing. Bara við at upplýsa og vísa børnum, at vit tora at snakka um hetta, kunnu vit steðga møguligum kynsligum ágangi”.

Kalendarin fyri 2022 er við at fyllast og vóna vit í KRIS, at onki Korona verður, sum forðar fyri góðu gongdini.

Um onkur er, sum ynskir at fáa vitjan av okkum, so ber til at venda sær til kris@kris, ella ringja á tlf. 448181

3.465.834 krónur í stuðli til KRIS og Sinnisbata

Næstan hálvfjórða millión kom inn, tá ið felagsskapirnir KRIS og Sinnisbati skipaðu fyri stórum innsavningartiltaki í sjónvarpinum leygarkvøldið.

Vit eru sera takksom um hendan stóra stuðulin og ovfarnar, at so nógv kom inn, siga Beinta Pedersen, forkvinna í KRIS og Súsanna Olsen, forkvinna í Sinnisbata. 

Við innkomnu stuðulspengunum, kunnu felagsskapirnir m.a. halda fram við at veita ókeypis tænastur og seta fleiri átøk í verk. Og samstundis, sum hetta var eitt innsavningartiltak, var endamálið at bróta tøgnina og varpa ljós á kynsligan ágang og sálarsjúku, sum framvegis er rættiliga tabuserað.

Við hesum stak góða úrslitinum staðfesta vit, at tað hevur eydnast og hvussu hjálpsamir føroyingar eru. Vit eru ógvuliga takksom og ynskja at takka øllum einstaklingum, fyritøkum og sjálvbodnum hjálparfólki fyri stóra stuðulin og álitið til okkum sum felagsskapir, siga forkvinnurnar. 

Hjartans takk!

KRIS & Sinnisbati

Sára Jógvansdóttir og Tórur Mikkelsen
TØGNIN ER BROTIN

INNSAVNINGARTILTAKIÐ ÚTSETT

Stóra innsavningartiltakið, sum felagsskapirnir KRIS og Sinnisbata í felag skuldu hava í sjónvarpinum hjá Kringvarpinum leygarkvøldið, er útsett.

Orsakað av, at smitta er staðfest í toyminum, sum skuldi framleiða sendingina, hava vit valt at útseta. Tað eru ein ørgrynna av fólki, sum eru til arbeiðis eitt tílíkt kvøld; vertir, kamerafólk, ljóðfólk, teknikarar, telefonfólk v.m., umframt gestir og tónleikarar. Tískil meta KRIS og Sinnisbati tað vera skilabest at binda um heilan fingur, so vit ikki spjaða smittuna.

Sjónvarpssendingin er tí fyribils útsett til næsta leygarkvøld, 6. november.

Sendingin, sum er á tveir tímar, fer at lýsa arbeiðið hjá felagsskapunum, vísa hjartanemandi innsløg, men eisini undirhald og góðan tónleik. So hyggjararnir kunnu gleða seg, tí sendingin fær sikkurt bæði tárini og láturin fram.

Hóast tiltakið er útsett, ber til at stuðla týdningarmikla arbeiðinum, sum KRIS og Sinnisbati gera, longu nú. Tað kanst tú við at ringja á 905620 og harvið stuðla við 150 krónum ella gera eina bankaflyting. 

Øll, ið stuðla, eru við í lutakastinum um góðar vinningar, m.a. ein bil.

Stórt innsavningartiltak

Um júst eina viku skipa felagsskapirnir KRIS og Sinnisbati í felag fyri stórum innsavningartiltaki, sum verður sent beinleiðis í sjónvarpinum hjá Kringvarpi Føroya.

Á skránni vera rørandi søgur, samrøður, undirhald og tónleikur. Umframt hetta, vera góðir vinningar at vinna hjá teimum, ið stuðla. M.a. ber til at vinna ein KIA Ceed, føroysk klæðir, fullfíggjað sett av silvuri til føroysk klæðir, málning v.m..

Minnist til at tendra sjónvarpið leygarkvøldið 30. oktober kl. 19.00.